Салық ҳәм салыққа тартыў пәнинен мәселелер

Юридикалық тәреплерден өндирилетуғын жер салығы

1990-жылда Өзбекстанда “Жер ҳаққында” нызам қабыл қылынды усы нызамға көре жерге ийелик қылыў ҳәм жерден пайдаланыўдың пуллы болыўы белгиленди ҳәмде жер ушын ҳақ жыллық жер салығы сыпатында өндирилетуғын болды.

Жер салығы Өзбекистан салық системасында жергиликли салықлар ҳәм жыйымлар тәртибине киреди ҳәмде жергиликли бюджетлердиң турақлы дәрамат дереги есапланады.
Жер салығы басқа салық түрлеринен парықлы түрде, өзине тән характерге ийе. Соның ишинде, өзиниң экономикалық әҳмийетине көре ол рента төлеўи ямаса басқаша қылып айтқанда усы салық жер ийелери ҳәм жерден пайдаланыўшы хожалық жүритиўши субъектлер финанслық хызметиниң нәтийжелери менен байланыслы емес. Демек, усы салықты еңгизиўден мақсет–жерден пайдаланыўды хошаметлеў, топырақ өнимдарлығын асырыў, сыпаты ҳәр қыйлы болған жерлерде хожалық жүритиўдиң социаллық–сиясий шәрт-шәраятларын теңлестиреди, адамлар жасайтуғын жерлерде инфраструктура раўажланыўын тәмийнлеў ҳәмде жерди талан-тараж қылыўға жол қоймаў болып есапланады.
Салық нызамшылығында өз мүлкинде, ийелигинде ямаса пайдаланыўда жер участкаларына ийе болған юридикалық тәреплер, соның менен бирге Өзбекистан Республикасының резидентлери болмаған тәреплер жер салығын төлеўшилери болып есапланады.
Улыўма жер участкаларынан нызам ҳүжжетлеине муўапық салық салынбайтуғын жер участкалары майданларын айырып таслаў арқалы салық салынатуғын база анықланады.
Жер салығы ставкалары дүнья тәжрейбесинде қабыл этилгениндей, жер баҳасынан келип шығып белгиленеди.
Жер салығы, салық төлеўшиниң жайласқан жерине қарамастан, аймақта жер участкасы жайласқан район яки қаланың жергиликли бюджетине төлейди.
Темаға байланыслы мәселелер


1-мәселе. Ташкент қаласының 5 зонасында жайласқан ислеп шығарыў кәрханасына қала ҳәкими қарары бойынша ажыратылған жер майданы 5,5 га ды қурайды кәрхананың есабат жылында төлениўи лазым болған жер салығы сўммасын есаплаң ҳәм төлеў мүддетлерин белгилең?
2-мәселе. Шымбай районында жайласқан кәрханаға район ҳәкими қарары бойынша ажыратылған жер майданы 3,75 га, ҳақыйқый пайдаланыўдағы жер майданы болса 4,5 га екенлиги анықланды. Кәрхананың есабат жылында төлеўи лазым болған жер салығы сўммасын есаплаң.


3-мәселе. Хожели районында жайласқан кәрханаға район ҳәкими қарары бойынша ажыратылған жер майданы 5 га. Кәрхананың есабат жылында төлеўи лазым болған жер салығы сўммасын есаплаң?.
4-мәселе. Төртүл районында жайласқан ден-саўлықты сақлаў мекемеси ушын ажыратылған жер майданы 4,5 га. Ден-саўлықты сақлаў мекемеси төлеўи лазым болған жер салығы сўммасын есаплаң ҳәм төлеў мүддетин көрсетиң?
5-мәселе. Елликқала районында жайласқан улыўма билим бериў мектебине ажыратылған жер майданы 1 га. Улыўма билим бериў мектеби есабат дәўиринде төлеўи лазым болған жер салығы сўммасын есаплаң ҳәм төлеў мүддетин көрсетиң?