Салық ҳәм салыққа тартыў пәнинен мәселелер

Темаға байланыслы мәселелер
1-мәселе. Кәрхана тийкарғы қуралларының январь айының ақырғы күни жағдайы бойынша қуны 60 000 сўмды қурайды. Тийкарғы қураллардың ескириў қуны 31-январь жағдайына 200 сўм, 28-февраль жағдайына 225 сўм, 31-март жағдайына 250 сўмды қурайды. Усы мағлыўматларға тийкарланып мал-мүлк салығын есаплаң?
2-мәселе. январь айында жаңадан ашылған хожалық жүритиўши субъект ҳеш қандай тийкарғы қуралларға ийе емес еди. 17-февральда 10 дана кийим тигиў машинасын 12 000 000 сўмға сатып алған болса, 28-мартта 1 600 000 сўмға 8 дана утюг сатып алды. Кәрхана төлеўи тийис болған мал-мүлк салығын есаплаң? (1-шерек ушын).

5-мәселе. «Шийрин-шекер» жуўапкершилиги шекленген жәмийети мийўелерди қайта ислеп, олардан шербет ислеп шығарады. Олардың 25% ин экспорт қылады. Кәрхана балансында басланғыш қуны 120 000 000 сўмлық, қалдық қуны 110 000 000 сўмлық тийкарғы қураллар, 55 000 000 сўмлық тамамланбаған қурылыс имараты, кәрхана жанында 85 000 000 сўмлық балалар бақшасы бар.
Анықлаў керек:

1. 
   жәми мал-мүлк қунын ?
   
2. 
   салыққа тартылатуғын базаны ?
   
3. 
   мал-мүлк салығы суммасын ?
   

6-мәселе. «Берекет» өндирис кәрханасы сүт өнимлерин қайта ислеп, олардан қадақланған өним ислеп шығарады. Олардың 50% ин экспорт қылады. Кәрхана балансында басланғыш қуны 100 000 000 сўм, қалдық қуны 90 000 000 сўмлық тийкарғы қураллар, 80 000 000 сўмлық тамамланбаған курылыс материаллары бар.
Анықлаў керек:
1.жәми мал-мүлк қунын?
2.салыққа тартылатуғын базаны?
3.шегирлетуғын сумманы ?
4. мал-мүлк салығы суммасын?
Тема. Физикалық тәреплерден алынатуғын мал-мүлк салығы.
Салық кодексине көре салық алынатуғын мал-мүлкке ийе болған физикалық тәреплер, шет ел пуқаралары, соның ишинде юридикалық тәрепти қураған ҳәмде қурамаған ҳалда дүзилген дийқан хожалықлары физикалық тәреплердиң мал-мулкине салынатуғын салықты төлеўшилер болып есапланады.
Физикалық тәреплердиң Өзбекистан Республикасы аймағында жайласқан үй жайлары, квартиралары, бағ үйлери, гаражлар ҳәм басқа имаратлары, биналар ҳәм қурылыслары қуны салық салыў объекти есапланады.
Физикалық тәреплердиң мал-мүлкин инвентаризация қылыў қуны салық салыў базасы болып есапланады. Егер физикалық тәреплердиң мал-мүлкиниң баҳасы тийисли ўәкилликли мекемелер тәрепинен анықланбаған болса, бундай жағдайда Өзбекистан Республикасы Президенти қарары менен мал-мүлктиң шәртли қуны белгиленеди ҳәмде орнатылған ставкалар тийкарында салыққа тартылады.
Физикалық тәреплердиң мал-мүлкине салық ставкалары Өзбекистан Республикасы Президенти қарары менен белгиленеди, оларды салық төлеўшилерге Финанс ўәзирлиги, Мәмлекетлик салық комитети ҳәм оның төменги органлары тәрепинен белгиленген тәртипте жеткериледи. Салық ставкалары ҳәр жылы кейинги финанс жылы ушын Өзбекистан Республикасы Президентиниң макроэкономикалық көрсеткишлер прогнозы ҳәм мәмлекет бюджет параметрлери ҳаққындағы қарары тийкарында қайта көрип шығылыўы мүмкин.
Физикалық тәреплер мал-мүлкин баҳалаў бойынша тийисли органлар тәрепинен белгиленген инвентаризация қуны болмаса салық өндириўши ушын Ташкент қаласы ҳәм ўәлаят орайларында – 20 328,0 мың сўм, басқа қалалар ҳәм аўыллық жерлерде -8 833,0 мың сўм муғдарында мал-мүлктиң шәртли қуны қабыл қылынған. Физикалық тәреплердиң мал-мүлклери техникалық инвентаризациялаў бюросы хызметкерлери тәрепинен баҳаланады.
Жыл даўамында төлеўшилерде мал-мүлк салығы бойынша жеңилликке ийе болыў ҳуқуқы пайда болған жағдайда олар көрсетилген төлеўлерден сол ҳуқуқ пайда болған айдан баслап жеңиллик бериледи.
Жыл ортасында мал-мүлк салығы бойынша жеңиллик ҳуқуқын жойтқанда салық салыў сол ҳуқуқ жойтылған айдан кейинги айдан баслап әмелге асырылады.