Sabirov B. A. Mashinasozlik texnologiyasi asoslari


 Yuza g’adir-budirligini baholash usullari



Download 2,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet42/141
Sana16.01.2022
Hajmi2,53 Mb.
#372001
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   141
Bog'liq
qurilish konstruktsiyalari (1)

 

3.7. Yuza g’adir-budirligini baholash usullari. 

Yuzaning g’adir-budirligi,  mikronotekisligini turli xil asboblar  yordamida o’lchash yo’li 

bilan baholanadi. Bunday asboblarga profilometr, profilograf va optik asboblar kiradi. 

Profilometrni  ishlash  prinsipi  olmosli  igna  bilan  yuzani  silab  ko’rishga  asoslangan. 

Olmosli igna yuza bo’ylab harakat qilganda yuzaning relyefiga mos ravishda o’z o’qiga nisbatan 

tebranadi.  Bu  tebranishni  chastotasi  va  amplitudasi  yuza  notekisligiga  mos  keladi.  Asbobning 

elektrik qurilmasi og’ishning o’rtacha kvadratik qiymatini ko’rsatadi. Bu profilni o’rta chizig’iga 

nisbatan olinadi. 

Profilograf  ham  yuzani  silab  o’tishga  asoslangan,  bu  holda  ham  olmos  ignadan 

foydalaniladi.  Bu  asbob  optik-mexanik  asbobdir.  Optik  qurilma  yordamida  yuza  profili 




fotolentaga yoziladi. Bu yozish jarayoni kattalashtirilgan holda bajarilib gorizontal yo’nalishdagi 

kattalashtirilgan nisbatan vertikal yo’nalishdagi yuqori bo’ladi. 

Xuddi  shular  kabi  ikki  okulyarli  mikroskoplardan  ham  foydalaniladi.  Agar  profilometr 

0,03 mkm dan 12 mkm gacha g’adir-budirlikni baholay oladi. 

Ishlab  chiqarish  sharoitida  g’adir-budirliklar  namunasidan  keng  foydalaniladi.  Buning 

uchun  ishlov  berilgan  yuza  namuna  bilan  taqqoslab  ko’rilib  uning  tozalik  sinfi  aniqlanadi. 

Namunalar  to’plami,  etalonlar  mexanik  ishlov  berishning  turli  xil  usullari  uchun  tayyorlanadi 

(yo’nish,  frezalash,  jilvirlash  va  h.k.).  Bu  usulda  aniq  baholash  uchun  mikroskoplardan 

foydalanib etalon va tekshirilayotgan yuza o’rnatiladi. 

 


Download 2,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   141




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish