S yunusov, Z. Abdiyev

16-jadval
Issiqxonalarda sug„oriladigan suv sifati (Niderlandlarni 
himoyalangan yerlar uchun tavsiyalari) 
Ko„rsatkichlar 
1 klass 
2 klass 
3 klass 
ES, mSm/sm 
0,5 dan kam 
0,5-1,0 
1,1-1,5 
Cl, mol/l 
1,5 dan kam 
1,5-3,0 
3-5 
Na, mol/l 
1,5 dan kam 
1,5-3,0 
3-5 
Mn, mkmol/l 
7 dan kam 
7-20 
20-30 
Zn, mkmol/l 
5 dan kam 
5-10 
10-25 
B, mkmol/l 
20 dan kam 
20-40 
40-60 
Br, mkmol/l 
menee 5 
5-15 
15-4 
Issiqxonalarda kichik hajmli gidropon usulda yetishtirishda 
tomchilab sug„oriladigan suv tarkibida: bor – 0,3 mg/l dan (30 
mkM/l dan kamroq), temir – 1 mg/l, margans – 0,5 mg/l (10 mkM/l 
kamroq), sink – 0,5 mg/l (8 mkM/l dan kamroq) ortiq bo„lmasligi 
kerak. 
Issiqxonalarda sug„oriladigan suv sifati bo„yicha 3 ta klassga 
bo„linadi (16-jadval). 
Issiqxonalarda 1 klass suvni turli maqsadlarda, ikkinchisini – 
substratlarni yuvish uchun sharoit bo„lganda, uchinchisini – faqat 
sho„rga chidamli ekinlar uchun foydalanish mumkin. Ekinni 
yetishtirish oldidan sug„oriladigan suvni to„liq taxlilini o„tkazish va 
elektr o„tkazuvchanligini, rN, makro va mikroelementlarni miqdorini 
aniqlash kerak. Taxlillarni o„tkazish bir yilda 4 martadan kam 
bo„lmasligi, chunki suvning kimyoviy tarkibi yil vaqtlariga ko„ra 
o„zgaradi. Sug„oriladigan suvda oziq elementlarni miqdorini oziqali 
eritmalarni tayyorlashda hisobga oladilar. 
Gidropon usulda yetishtirishda suvni dastlabki ishlovdan o„tka-
zish zarur. Sug„orish va oziq eritmalarni tayyorlash uchun suvni me-
xanik, biologik va kimyoviy chiqindilardan tozalash, rN ni sozlash 
zarur. Buning uchun maxsus uslub qo„llaniladi. Gollandiyada 
gidropon uslubni kamroq qo„llanish sabablaridan biri – bu sug„o-
riladigan suvda natriy va xlor konsentratsiyalarini ko„pligidir. Bun-
day suvdan foydalanish tozalashga qo„shimcha xarajatlarni talab 
qiladi. 

---

Yomg„ir suvi eng qo„llash mumkin bo„lgan suv bo„lib, uni 
tarkibiga tuzlar miqdori sezilarli kam bo„ladi. Suvdagi kerakmaslarni 
chiqarib tashlashdan ko„ra, unga talab qilinadiganlarni qo„shish 
oson. Suvni sanoat gerbitsidlari va pestitsidlari bilan ifloslantirishga 
yo„l qo„ymaslik kerak. Issiqxonalarda suvning tarkibidagi tuz miq-
dorini pasaytirishda zamonaviy qurilmalardan foydalaniladi (37-
rasm).