S. Y. Yusupov, sh. R. Gulomov, N. B. Nasrullayev

Trafikni qо‗lga kiritish 
- Wiresharkning asosiy xususiyatlaridan 
biridir. Wireshark qо‗ga kiritish mexanizmi quyidagi xususiyatlarni 
taqdim etadi: 

turli xil tarmoq uskunalari (Ethernet, Token Ring, ATM va 
hokazo) trafikini ushlash;

turli xil voqealar asosida qо‗lga olish: qо‗lga olingan 
ma‘lumotlar hajmi, ushlab olish muddati, paketlar soni;

qо‗lga kiritish vaqtida dekodlangan paketlarni kо‗rsatish;

ushlangan axborotning hajmini kamaytirish uchun paketli 
filtrlash;

agar qо‗lga olish kо‗p vaqt davom etsa, bir nechta fayllarni 
yozib olish.
Traffikni qо‗lga olishni boshlash uchun ushbu tizimda Ma‘mur 
huquqlariga ega bо‗lish va tо‗g‗ri tarmoq interfeysini tanlash kerak. 
Ta‘qib qilishni amalga oshiradigan tarmoq adapterini tanlash uchun 
asboblar panelidagi Interfaces tugmasini yoki Capture > Interfaces 
menyusiga bosish kerak . 
Bu tugmalar biri bosgan keyin oyna tizimida mavjud tarmoq 
interfeysi rо‗yxati paydo bо‗ladi (14- rasm). 
14- rasm. Tarmoq interfeyslari rо„yxati 
Ushbu rо‗yxatda interfeys nomi, interfeysning IP-manzili, 
interfeysning tarmoq faoliyati (oyna paydo bо‗lganidan boshlab 
paketlarning umumiy soni va soniyada paketlarning soni sifatida 
kо‗rsatilgan) kabi ma‘lumotlar kо‗rsatiladi. Bundan tashqari, ushbu 
oynada interfeys haqidagi ma‘lumotlar ham mavjud. 
Qо‗llash qoidalarida paketlarni filtrlash, bir qator fayllarga yozib 
qо‗yish, turli me‘zonlar (paketlar soni, megabayt soni, daqiqalar soni), 
paketlarni kо‗rsatish variantlarini о‗zgartirish mumkin. Kо‗pgina 

---

92 
hollarda, bu parametrlar standart sifatida qoldiriladi. Shunday qilib, 
hamma narsa trafikni qо‗lga kiritishga tayyor, "Start" tugmasini bosish 
kerak. 
Start tugmasini bosgandan sо‗ng, paketni qо‗lga olish boshlandi. 
Tarmoq faoliyati yuqori bо‗lsa, unda darhol kiruvchi yoki chiquvchi 
kо‗plab paketlarni kо‗rish mumkin. Endilikda taniqli ping dasturini 
о‗rganaylik. 
Ping utilitasi.
Win + R ni bosamiz va qatorga cmd kiritamiz. Konsol ochiladi, u 
yerda ping buyrug‗ini kiritamiz. IP-manzili ma‘lum bir 
tarmoq konfiguratsiyasiga asosan yozilishi kerak. Endi, agar xost xali 
muvaffaqiyatli tarzda sо‗ralgan bо‗lsa, Wireshark oynasini batafsilroq 
kо‗rib chiqish uchun ochamiz. Bu yerda qiyinchiliklarni kо‗ramiz va 
buni tushunish uchun uzoq vaqt talab qilinadi. Bu yerda filtrlar bizga 
yordamga keladi. 
Ping utiliti dasturi ICMP protokoli bо‗yicha ishlaydi, shuning 
uchun biz ushbu protokolning nomini filtr qatoriga kiritamiz va Apply ni 
bosamiz. 15- rasmga о‗xshash natija hosil bо‗lishi kerak. Bu yerda 
ICMP protokoli ichida Echo request va Echo Reply qanday amalga 
oshishini: qanday sinov ma‘lumotlar yuborilayotganini, aynan qaysi 
bayroqchalar bu Echo request ni anglatishini va boshqa muhim 
axborotlarni kо‗rishimiz mumkin. 
 
15- rasm. ICMP protokoli bо„yicha filtrlash 

---

93