S. Y. Yusupov, sh. R. Gulomov, N. B. Nasrullayev

Shaxsiy 
ma‘lumotlarni 
ishlatish 
bilan 
bog‗liq kompyuter 
jinoyatchiligi
Bu noqonuniy xatti-harakatni sodir etish, amalga 
oshirishda qatnashish yoki osonlashtirish maqsa-
dida kompyuter ma‘lumotlarida saqlanayotgan 
boshqa shaxsni identifikatsiya qilish vositalarini 
noqonuniy o‗tkazish, saqlash yoki ishlatish bilan 
bog‗liq bo‗lgan harakatlardir. Masalan, bunga 
jinoyatchining noqonuniy ravishda haydovchilik 
guvohnomasini kompyuter tizimidan olganligi 
yoki jinoyatlarda uning haqiqiy identifikatsiyasini 
yashirish uchun foydalanishi yoki bu ma‘lumotni 
sotayotgani ham kiradi. Ba‘zi mamlakatlar qo-
nunlarida ushbu qoidalardan foydalanish shaxsiy-
ligini tasdiqlovchi hujjatlar bilan chegaralanadi. 
Mualliflik huquqi 
yoki 
tovar 
belgilari 
bilan 
bog‗liq jinoyatlar
Bu kompyuterda saqlanadigan materiallarni nus-
xalash yoki mualliflik huquqi va tovar belgilarini 
buzgan holda kompyuter ma‘lumotlarini ishlab 
chiqarish bilan bog‗liq amallar hisoblanadi. Ma-
salan, bu huquqbuzar muallifning mualliflik 
huquqi egasi tomonidan beriladigan litsenziya 
bo‗lmasa, faylni taqsimlash tizimida mualliflik 
huquqi bilan himoyalangan qo‗shiqni tarqa-
tadigan hollarni o‗z ichiga olishi mumkin. 

---

226 
Spam 
tarqatish 
yoki boshqarish
Bular kompyuter tizimidan ruxsatsiz yoki nomaq-
bul xabarlarni juda ko‗p miqdordagi qabul qiluv-
chilarga yuborish uchun ishlatiladigan harakat-
lardir. Xo‗jalik yurituvchi subyektlarning mijozlari 
bilan an‘anaviy muloqot qilish jarayoniga ara-
lashmaslik uchun ba‘zi mamlakatlar qonunlarida 
spam sifatida xabarni tasniflash uchun jinoyatchi 
sarlavhada noto‗g‗ri ma‘lumotlar ko‗rsatishi kerak.