|
1.2.1-расм. Бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисобини ташкил қилишнинг услубий асослари бўйича
қонунчилик тизими
1996 йилда халқаро талабларга тўла мос равишда қабул қилинган, бюджет ижросининг ҳисоби борасида ҳам асосий таянч қонунчилик базаси ҳисобланувчи Ўзбекистон Республикасининг “Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида”ги қонуни бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисобини ташкил қилиш борасида ҳам асосий меъёрларни белгилаб беради. Жумладан, бухгалтерия ҳисобининг асосий мақсади ва вазифалари, унинг субъектлари ва объектлари, Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг бухгалтерия ҳисобини тартибга солиш борасидаги ваколатлари ва бошқа бир қатор асосий қонунчилик талаблари ўрнатилган.
Шунингдек, 2000 йил 14 декабрда қабул қилинган Ўзбекистон
Республика бюджетидан молиялаштириладиган бюджет маблағлари олувчилар бюджетдан ажратиладиган маблағлардан ҳисобот даврида фойдаланганлик тўғрисидаги ҳисоботларни Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигига шу вазирлик белгилаган муддатларда тақдим этади.
Қорақалпоғистон Республикаси бюджетидан ҳамда маҳаллий бюджетлардан молиялаштириладиган бюджет маблағлари олувчилар бюджетдан ажратиладиган маблағлардан ҳисобот даврида фойдаланганлик тўғрисидаги ҳисоботларни тегишли молия органларига Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги белгилаган муддатларда тақдим этади…
“Бюджет тизими тўғрисида”ги қонун 39-модда
Давлат бюджети ғазна ижросининг бухгалтерия ҳисоби Ғазначилик томонидан, шунингдек давлат солиқ ва божхона хизмати органлари, бюджет ташкилотлари ҳамда давлат мақсадли жамғармаларини тақсимловчи органлар томонидан Давлат бюджети ғазна ижросининг бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақларининг ягона режаси ва бюджет таснифи асосида ташкил этилади ҳамда амалга оширилади.
Давлат бюджети ғазна ижросининг бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақларининг ягона режаси Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги томонидан ишлаб чиқилади ва тасдиқланади.
“Давлат бюджетининг ғазна ижроси тўғрисида”ги қонун, 15-модда
Республикасининг “Бюджет тизими тўғрисида”ги ҳамда 2004 йил 26 августда қабул қилинган “Давлат бюджетининг ғазна ижроси тўғрисида”ги қонунлари
ҳам бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисобини ташкил қилиш, харажатлар сметаси ижросини олиб бориш ва уни назорат қилиш, шунингдек бюджет ижроси бўйича ҳисоботларни тузиш, тақдим қилиш ва бошқа бир қатор асосий қонунчилик нормаларни белгилаб беради. Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати томонидан қабул қилинган бир қатор қарорлар, жумладан, 1999 йил 3 сентябрда қабул қилинган Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Бюджет ташкилотларини маблағ билан таъминлаш тартибини такомиллаштириш тўғрисида”ги 414-сонли қарори,
........
Белгилансинки, 2004 йилдан бошлаб Давлат бюджетидан маблағ билан таъминланадиган вазирликлар ва идораларнинг бюджетдан ташқари жамғармалари даромадлари ва харажатлари сметаларини рўйхатдан ўтказиш Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги томонидан, бюджет маблағлари учун белгиланган тартибда ва муддатларда амалга оширилади.
Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги бюджетдан ташқари жамғармалар даромадлари ва харажатлари сметаларини рўйхатдан ўтказишда кўрсатиб ўтилган маблағларнинг биринчи навбатда:
моддий-техник базани янада мустаҳкамлашга;
ижтимоий ривожлантириш тадбирларига ва ходимларни моддий рағбатлантиришга;
коммунал-фойдаланиш харажатларини қоплашга йўналтирилишини назарда тутсин.
Давлат бюджетидан маблағ билан таъминланадиган вазирликлар ва идоралар 2004 йилдан бошлаб ҳар чоракда Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигига бюджетдан ташқари жамғармаларга маблағлар тушиши ва улардан фойдаланилиши тўғрисида бюджет маблағлари учун белгиланган шакл бўйича ва муддатларда ҳисоботлар тақдим этсинлар.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2003 йил 19 ноябрдаги 520- сон “Вазирликлар ва идораларнинг бюджетдан ташқари жамғармаларига маблағлар ажратиш ва улардан фойдаланишни тартибга солиш чора- тадбирлари тўғрисида”ги қарори
2003 йил 19 ноябрда қабул қилинган “Вазирликлар ва идораларнинг бюджетдан ташқари жамғармаларига маблағлар ажратиш ва улардан фойдаланишни тартибга солиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 520-қарори ва бошқалар бюджет ижроси жараёнини, жумладан бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисобини ташкил қилиш жараёнини тартибга солувчи меъёрий ҳужжатларнинг бир бўғини ҳисобланади.
Шунингдек, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 5-февралдаги “Маҳсулот (ишлар, хизматлар)ни ишлаб чиқариш ва сотиш харажатлари таркиби ҳамда молиявий натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида”ги 54-сон қарори бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари даромадлари ва харажатларини бухгалтерия ҳисобида акс эттириш услубиётини таъминлаб беради.
Юқоридагилардан ташқари Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги томонидан бу борада бир қанча меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлар қабул қилинган бўлиб, мазкур ҳужжатлар бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисобини ташкил қилишни бевосита тартибга солувчи асосий қонунчилик базаси ҳисобланади.
Ушбу меъёрий ҳужжатлардан асосийларини тизимлаштирилган шаклда қуйидагича келтириш мумкин (1.2.1-жадвал).
Do'stlaringiz bilan baham: |
