S. Sofiyev hayot faoliyati xavfsizligi fanidan amaliy mashg’ulotlarini bajarish uchun

Atrof muhitdan ajratib qo’yuvchi uskunalar
. 
Nafas olish organlarini atrof muhitdan ajratib qo’yuvchi (shlangli va
kislorodli) uskunalar quyidagi hollarda ishlatiladi: 
1. Havodagi kislorod miqdori 16 foizdan ozayib ketganda;
2. Havodagi zararli aralashmalarning miqdori o’ta ortib ketib, filtrli 
uskunalardan foydalanishning imkoniyatlari qolmagan hollarda; 
3. Havodagi zaharli aralashmalarning tarkibi nomalum bo’lib
qolganda. 
Atrof - muhitdan chegaralab qo’yuvchi uskunalar ikki gruppaga
bo’linadi /10-rasm/: 
1. Shlangli protivogazlar va respiratorlar; 
2. Kislorodli uskunalar. 
Bular havo jo’natish usuliga qarab o’z-o’zidan so’ruvchi va haydovchi 
protivogaz va respiratorlarga bo’linadi. 
Eng ko’p tarqalgan protivogaz bu shlangli protivogaz PSH-1 bo’lib, uning 
nafas olish qarshiligi 14-15 mm. Suv ustuniga tengdir /11-rasm/. 
Shlangli protivogazlar odatda kislota idishlari, sisternalarni ichida ish 
bajarilganda; moslamalarni tamir qilinganda va tashqari ishlarda foydalaniladi. 
Bunda 20m. gacha bo’lgan shlangni ikkinchi uchini havosi ifloslanmagan 
maydonga olib chiqib qo’yiladi. 
O’ta havfli ishlarni bajarishda esa PSH-2 markali protivogazdan 
foydalaniladi. Bunda havo qo’lda yoki elektr dvigateli yordamida harakatga 
keltiriladigan mahsus puflagich yordamida yuborib turiladi. Bunda havo qo’lda 
yoki elektr dvigateli yordamida harakatga keltiriladigan mahsus puflagich 
yordamida yuborib turiladi. Buni qulaylik tomoni zaharli havoni so’rib olish 
hollari va so’rish qarshiligini umuman bo’lmasligidir. 
Kislorodli atrof-muhitdan cheklab qo’yuvchi uskunalardan uzun shlanglar 
halaqit berib qolgan hollardagina foydalaniladi. 
NAZORAT SAVOLLAR 
1.
Qanday vaziyatlarda nafas olish organlarimizni individual (yakka) himoya 
vositalari bilan muhofaza qilamiz? 
2.
Individual (yakka) himoya vositalari havo yetkazib berish usuliga qarab 
necha xil bo’ladi? 
3.
Sanoat protivogazlaridan qanday ishlarda foydalaniladi?