S. E. Xolmurotoy, N. T. Shoyusupova

g ‘oyalarida qoladilar, ular bir o ‘zlari bu g ‘oya y o iid a ish olib boradilar, yoki
«ko'pchilik bilan birga, inertsiya b o‘yicha» harakat qiladilar.
7. R atsionalizatorlar (ya’ni, ixtirochilar) va strategiyachilar aniq ishlam i
mukammal darajaga yetkazishga harakat qiladilar (hatto bu ish samarasiz ekanligini
bilsalar ham. Ya'ni, bu borada um umiy tashkiliy o'zgarishlar qilinishi kerak b o isa
ham, ular bu ishni mukammal bajarishga astoydil intiladilar).
8. Egoist b oim a g a n la r va egoistlar, bu toifadagi kishilar o ‘zlari ishtirok
etm aydilar, lekin boshqalarning ishtirok etishiga ruxsat beradilar, im koniyat
yaratadilar, yoki o ‘zlari ham ishtirok etadilar va boshqalardan ham shuni qat'iy
talab qiladilar.
Ba’zi hollarda innovatsion vazifalar «erkin, hohishiga ko‘ra» aniqlanadi, belgilab
olinadi, odamiar esa o ‘z dunyoqarashlariga m os ravishda bu yangiliklami qabul
qiladilar va ulam i bajara boshlaydilar, albatta bu o ‘rinda ular o ‘z lavozimlari,
xarakterlarining o ‘ziga xos tomonlari doirasida ish ko‘radilar.
10.3. Og‘ma mehnat xulq-atvori: mazmuni va omillari
Sotsiologiya fanida « o g in a xulq-atvor» tushunchasi anchadan beri ishlatilib
kelinadi. Bu tushuncha bilan o'm atilgan va tan olingan ijtimoiy 
m e ’y o r la r g a
zid
individual va guruhiy xususiyatlar belgilanadi.
M ehnat sohasida bunday 
m e ’y o r l a r
keng tarqalgan va xilm a-xildir. Ular
130

---

funksional barqarorlik va tashkilot unumdorligi maqsadlari uchun shuningdek,
tashkilotdagi ijtimoiy tartib va farovonlk uchun xizmat qiladilar, m e’yorlar ishlab
chiqarish gumanitar ahamiyat ega, deyish mumkin.