S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

Shohmurod kotib ko'chirgan devondagi saralangan she’riardan bir
qismi 1961 yili Toshkentda «Tanlangan she’rlar» nomida chop etildi.

---

Huvaydoning qoiyozma devonida 351 g'azal, etmishga yaqin ruboiy-
to'rtliklar, muxammas, musaddas, musaraman, mustazod
namunalari bor.
Huvaydo XVIII asr o'zbek adabiyotida naqshbandiylik tariqati
yo'li va g'oyalariga kuchli e’tiqod qo'ygan shoirlardan biridir. Uning
aksar g'azallari, shu jumladan, «Ichinda» radifli orifona g'azalida
biz dildan xudoga oshiq bo'lgan, uning visoliga erishmoq uchun
barcha riyozatlarga chidashga tayyor solih inson e’tiqodini ko'ramiz.
Uningcha, odam Ollohning bir zarrasi, Ollohni tanishga intilish,
uning yo'lida riyozat chekish insonni murodga etishtiradi. Bu
tasawufiy g'azalda oshiq intilgan yorug'lik—Olloh nigor obrazi orqali
jilvalanadi:
Darding erur, nigorim, jismimda jon ichinda,
Paykoni tiyri ishqing bag'rimda qon ichinda.
So'rsam ко 
yungni 
eldin, hech ofarida bulmas,
Ey yori lomakonim, yo'qsan makon ichinda...
Arzu samoni kezdim, emdi tan ichra keldim,
Topdim nigohi qurbing mir’oti jon ichinda.
Shuning bilan birga, uning asarlarida xudo va payg'ambarlarga
atalgan hamd va na’t, chahoryorlarga e’tiqod, ro'za, namoz, toat-
ibodat, haj, zakot kabi islom taamullariga, jannat va do'zax haqidagi
aqidalarga dildan ishonish kabi fikrlar ham o'rin olgan. U xuddi
Boborahim Mashrab singari o'z maqsadiga erisholmay, halovat
ko'rmay, notinch sharoitda umr o'tkazib, zolimlik va mazlumlik,
davlatmandlik va xorlik, bexudlik va benavoliklaming ijtimoiy
sabablarini axtarib topolmay, turli-tuman murakkab ijtimoiy