S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

Nishotiy dostonining «xamsa»lardagi birinchi dostonlar bilan
mushtarak jihatlari bor. eng katta farq Nishotiy dostonining
voqeaband syujet asosida yaratilganligidir.
Asar 62 bobdan iborat, shoir har bir bobga nasriy sarlavha
qo'yadi. So‘ng voqeani she’riy yo‘lda bayon etadi. U aruzning saiyogi
musaddas (muftailun, muftailun, foilun) bahrida yozilgan. Uning
I-II bobida hamd va na’tlar, buyuk xamsanavis shoirlar ta’rifi,
Nishotiyning vatani sanalmish Xorazm diyori madhi, so'z
san’atining sehrli kuchi tasviri beriladi.
U so‘z xazinasini «malih» va «qabih» so'zlarga bo'lib, birinchisini
gulobga,
ikkinchisini esa, 
gilobga
o'xshatadi. Shoir har qaysisidan
o ‘rinli foydalanishi, so'z sehri, undan mahorat bilan bahiamand
bo'lish orqali ma’no teranligi va nafosat go'zalligiga erishishi lozim,
deb hisoblaydi. Ma’nosi va ta’siri yo'q so'zni Nishotiy «gardi bod»
bilan tenglashtiradi.
Arshning ostida erur ganji roz,
Olmoq ila bo‘lmag‘ay ul ganj oz.
So‘zki malohat ila marg‘ub erur,
Ziynat anga ЬоЪа agar xo‘b erur...
Nuqta adosin dag'i oson degay,
So‘zni eshitganda ulus jon degay.
Dostondagi ellikka yaqin majoziy—timsoliy obrazlar orqali
Aqlshohning o'g'li Dil (Fuod) bilan Ishqshohning qizi Husn
oralaridagi sevgi sarguzashtlari, ular duch kelgan qiyinchiliklar,
g'ayritabiiy voqea-hodisalar, ezgulik kuchlari bilan yovuzlik kuchlari
o'rtasidagi kurash yarim sehrli-fantastik lavhalar yordamida hikoya
qilinadi. Asaming so'nggi fasllarida Dil bilan Husn topishib, Aqlshoh
bilan Ishqshoh sulhga, ittifoqga kelishib, yoshlaming to'y bazmlari

---