С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

ҳознр ҳам ўзнни ҳоч қачон бойнинг хотпнп ҳпсобламасди. Шунпнг
160
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

учун ҳам урф-одатга кўра, никоҳ кечаси зўрлик билан кийдирил-
ган кўйлакни ўша заҳотиёқ улоқтириб юбориб, ўзининг йиртиқ-
ямоқ уст-бошларини кийиб юра берди.
Сорашшг бой эшигидаги заҳматли меҳнат остидаги тирик-
чилиги ўша вақтдаги меҳнаткаш хотин-қизларнинг ҳаётидан
ҳам огир ва аянчли эди. У қулдорлик давридаги ишлатиш
учун сотиб олинган канизаклар сингари эртадан-кечгача ишлар,
қорни тўйиб овқат емас, усти ёлчиб кийим киймасди, бой ва
унинг 
хотинларининг 
ўша 
оғир 
таҳқирлари 
остида 
иш-
ларди.
Шоди ҳам бойнинг уйида кимсасиз, ота-онасизларча дарбадар-
ликда тугилган кучукбачча сингари яшарди. Унинг тирикчилиги
сувдан чиқиб, қизиб турган қумга тушиб жон бераётган балиқ-
чани эслатарди.
Уни ҳаммадан кўра бойнинг ўгли Истам азобларди. У Шоди-
дан уч ёш катта бўлиб, уни ҳар куни бир неча бор тутиб
урар, бундай пайтларда Шоди қонқақшаб йиғлар, Истамнинг
онаси келиб: «Нега йиглайсан?» деб бола бечорани яна калтак-
ларди.
Шоди бир оз улгайгач, кунларнинг бирида ўзининг ҳимоя
қила олиш қудратини синаб кўрди — Йстам яна ура бошлаганида
унинг оёғидан кўтариб, супадан ағдариб юборди.
Истамнинг онаси бу «гуноҳи» учун Шодини ҳам ўзи урди,
ҳам эрига урдирди. Гўдак айиқдай барзангининг калтаги зарбидан
касал бўлиб қолди ва бир ойдан сўнг оёққа турди. Бир неча
вақтгача бой ва унинг хотини кўзларига Шоди кўрингундек бўлса