С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

хонага ўт қўйдилар, Иваннлнг қўл-оёғини боғлаб, болалари
билан бирга Термиздан узоқроқдаги бир станцияга олиб кетдилар.
Амирнинг одамлари бошқа қоровулхоналардан ушлаб олган одам-
ларни ҳам шу ерга олиб келиб, бир жойга тўнлаган эдилар. Улар
орасида руслар, тожиклар, ўзбеклар, татарлар, қозоқ ва туркман-
лар ҳам бор эди. Ҳар бир ишчининг хотин-болалари ҳам бирга
олиб келинган эди.
Амирнинг одамлари темир йўлларни бузиб, рельсларни эгиб-
букиб ташлаб, қоровулхоналар ва шпалларни ёқиб юборгандан
кейин асирларни ўлдиришга киришдилар. Улар қўл-оёғи боғлан-
ган ишчилар ва уларнинг хотин-болаларини бир жойга тўплаб,
қплнчлар билан чопдилар, бўгизладилар, калтаклаб ўлдирдилар.
Ана шу бемаҳал ажалдан қутулиб қолганларнинг бири
Иваннинг хотини Мария эди. У мана шу ваҳшиёна фожиа юз
берган куни эрта тонгда сигирини қоровулхонадан узоқроққа
ўтлатгани олиб кетганди. Амир одамларининг темир йўлни буза-
ётганлари ҳақидаги хабарни у пешинга яқин бир чўпон боладан
эшитиб, сигирни далада қолдириб, қоровулхонага югурди. У ерда
на қоровулхона, на уй қолганди, ҳаммаси ёндирилган, ҳамон
тутаб ётарди.
Мария бу даҳшатли воқеадан шу даражада қўрқдики, телба
бўлишига сал қолди. Лекин ўзини тутиб олиб, эри ва болаларини
қидиришга тушди, улардан дарак топмади. Мария кул ва чўғларни
титиб кўрди, лекин куйдирилган одамнинг суякларн ҳам кўрин-
мади.
Шундан сўнг у тутуни бурқсиб фалакка кўтарилаётган
қўшни қоровулхонага қараб югурди. У бу ерда янада даҳшатлироқ
манзарага дуч келди: ишчилар, ишчи хотин-қизлар ва болалар-
нинг ўликлари тўнланиб ётарди.
Мария ҳушидан кетиб йнқилдн. Ҳушига келгач, мурдаларнинг
ичига кнриб, улар орасидан ўз эри ва болаларини ахтара