Chegara belgilab qo‘ying
“Menda vaqt/pul/odamlar/ tajriba... yetmayapti”. Nolishni bas qiling. Kam – bu
yaxshi narsa. Cheklash – bu imkoniyatni yashirish. Resurslarni cheklanganliga sizni
borlaridan to‘g‘ri va samarali foydalanishingizga majbur qiladi. Isrof qilish
imkoniyatining yo‘qligi uchun siz yaratishga, biror narsani o‘ylab topishga majbur
bo‘lasiz.
Siz qachondir sovundan yoki biror kundalik hayotda ishlatiladigan narsalardan
iborat qurolni ko‘rganmisiz? Ularga doimiy zarur vositalardek qaraymiz. Albatta, bu
bilan biz sizni ko‘chaga chiqib birortasini ruchka sterjeni bilan uring demoqchi
emasmiz. Shunchaki bir oz kashfiyotchiroq bo‘ling va shunda eng kam narsaga ega
bo‘lib ham, hayratda qoldiradigan natijalarga erishasiz.
Yozuvchilar har doim ko‘tarinkilik ruhini qo‘zg‘atish uchun “uyaltiruvchi
holat”lardan foydalanishadi. Sheksir sonetlarini chegaralash bilan rohatlangan (besh
turoqli yambda yozilgan o‘nto‘rtqatorli lirik she’rini). Xayku va limeriklar
6
ham
ijodiy topilmaga olib kelgan, keskin qoidalar bo‘yicha tuzilgan. Shu kabi
yozuvchilar, Ernest Xemenguey va Raymond Karver shuni anglashdiki, ular faqat
oddiy va oson tilda yozish bilangina eng yuqori darajadagi taassurotga olib borishlari
mumkin.
Tarixda eng uzoq vaqt davom etgan o‘yinli televizion shou The Price is Right
7
,
“cheklov - kashfiyotchilikni uyg‘otadi” iborasiga ajoyib namuna bo‘la oladi. Shou
100dan ortiq o‘yindan iborat. Ularning har biri o‘z navbatida bitta savolga
asoslangan: “Bu narsa qancha turadi?”. Bu oddiy formula 30dan ortiq davlatlarda
muxlisga ega bo‘lishga yordam berdi.
Southwest Airlines aviakompaniyasining boshqa kompaniyalardan farqi
shunda ediki, boshqa aviokompaniyalar parvozda turli modeldagi samolyotlardan
foydalansa, u faqat Boeing 737 samoloyotidan foydalanishadi. Natijasida esa
Southwestning har bir uchuvchisi, styuardessa va yerdagi hizmat ko‘rsatuvchi
guruhi a’zolari kompaniyaning har qasi reysida xizmat ko‘rsatishi mumkin. Bunga
qo‘shimcha ravishda, Southwestning barcha zahira qismlari barcha samolyotlarga
mos keladi. Bu esa kam xarajat va ancha oson biznes boshqaruvi deganidir. Ular o‘z
hayotlarini o‘zlari osonlashtirdi.
Basecampni yaratayotgan vaqtimizda bizda bir qator chegarangan omillar bor
edi. Biz o‘zimizning dizayn studiyamizda ishlashni davom ettirishimizga to‘g‘ri
keldi. Kompaniya asoschilari, orasida yetti soatlik farq mavjud yerlarda yashashardi.
(Devid Daniyada dasturlash bilan shug‘ullanar edi, jamoaning boshqa a’zolari
AQShda joylashgandi). Kichik jamoa va chettan investitsiyaning kiritilmagani
6
Биринчи иккита қатори ва охирги қатори қофияланган, беш қаторли ҳазил шеърлар.
7
Бу ўйинда иштирокчилар тақдим этилган товарлар нархини максимал даражада яқин топишлар керак.
kompaniyaning musbat jihati edi. Bu chegaralarning mavjudligi bizni oddiy
mahsulot yaratishga majbur qildi.
Hozirgi kunda bizda resurslar ham jamoa a’zolari ham ko‘p, lekin biz o‘zimizga
majburan chegara qo‘yamiz. Bir mahsulot ustida bir vaqtda faqat bir yoki ikki kishi
ishlaydi. Va biz har doim o‘zimizning mahsulotimizda eng kam darajada
imkoniyatlar to‘plamini shakllantirishga harakat qilamiz. Biz o‘zimizni bu chegara
ichida olib turish orqali, ortiqcha kengaytirilgan mahsulotlarni yaratishdan
saqlaymiz.
Shunday qilib, “Bizga yetmayapti” qo‘shig‘ini kuylashdan oldin, o‘zingizda
bor resurslardan foydalanib, qaergacha borishingiz mumkinligini o‘ylab ko‘ring.
Do'stlaringiz bilan baham: