Rta maxsus ta’lim vazirligi

Internet manbalari
1. Ziyonet
2. Kitob.uz
3. Ziyo. uz
4. AOKA.uz

Foydalanuvchilarga axborot xizmatini ko‘rsatish fanidan test savollari

Variant 1

1. Foydalanuvchilar faoliyatining asosiy yo‘nalishlari qaysilar ?
*A. Kutubxona SBA ni yuritish, bibliografik qo‘llanmalar tuzish, SB va AB xizmati ko‘rsatish, bibliografik bilimlarni targ‘ib qilish , bibliografiya sohasida ilmiy –tadqiqot ishini olib borish
B. kitobxonlarga xizmat ko‘rsatish
C. Tavsiya xizmati va metodik ish,
D. SB xizmati va BA bilan ta’minlash ishi.

2. Quyidagilardan qaysi biri subyektning axborotga bo‘lgan talablarini o‘rganish uchun asos bo‘ladi ?

*A. Adabiyotga bo‘lgan talabi (so‘rog‘i)
B. kutubxonaning ommaviy tadbirlarida ishtirok etish,
C. vaqtli matbuotni so‘rash
D. Adabiyotni uyga berishni iltimos qilish.

3. Kutubxonaning SBA ni tarifini toping:

*A. O‘zaro bog‘liq elementlari bir-birini to‘ldiruvchi, yagona maqsadga, ya’ni kitobxonlarning axborot talablarini qisqa muddatda bajarishga qaratilgan axborot qidiruv tizimi.
B. kutubxona fondining mazmunini yorituvchi katalog va kartotekalar hamda bibliografik ko‘rsatkichlarning yig‘indisi.
C. Turli gurux kitobxonlarining talab va ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan kataloglar va kartotekalar yig‘indisi.
D.kitobxonlarning so‘roqlarini bajaruvchi turli enseklopediya-lar,spravochniklar,bibliografik qo‘llanmalar majmuasidir.

4. Axborot-kutubxona markazi (AKM) da SBA ni tashkil etishda asosan qaysi bo‘lim javobgar hisoblanadi?

A. Adabiyotlarga ishlov berish bo‘limi
*B. bibliografiya bo‘limi
C. fondni saqlash bo‘limi
D. xizmat ko‘rsatish bo‘limlari,fondni jamlash bo‘limi.

5. Kutubxonaning SBA qanday tarkibiy qismlardan tashkil topgan ?

A. Kutubxonaning SBF, umuman kutubxona fondi,
*B. Kutubxona SBA; a) SBF; b) katalog va kartotekalar tizimi, v) bajarilgan spravkalar fondidan tashkil topadi,
C.bibliografik kartotekalar (maqolalarning sitemali kartotekasi,taqrizlar kartotekasi,o‘lkashunoslik kartotekasi va boshq.),
D. mavzuli,faktli,faktografik spravkalardan tashkil topadi.

6. “O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi” yordamida qanday talablarni qondirish mumkin?

*A. Faktografik talablarni
B. Mavzuli,
C. terminologik
D. Kutubxona manzilli talablarini.

7. Axborot ehtiyojlarini o‘rganishning usullarni ko‘rsating:

A. Iste’molchilarni guruhlarga ajratish
B. O‘qilgan adabiyotlari haqida suhbat
C. so‘roqlash, intervyu,
*D. kuzatish,hujjatli ma’lumotlarni o‘rganish,so‘roqlash.

8. Bibliografik faoliyat nima?

A. Kitobxonlarga bibliografik xizmat ko‘rsatish,
*B. Kutubxonalar,ilmiy texnika organlari,nashriyotlar va hujjatlar aloqa yo‘llari tizimidagi boshqa jamoat institutlari tomonidan ilmiy –yordamchi, ishlab chiqrish,tarbiyaviy,targ‘ibotchilik va boshqa maqsadlarda bibliografik axborotga bo‘lgan ehtiyojni har tomonlama qondirishga xizmat qiluvchi hujjatli axborot faoliyati sohasidir,
C. bibliografik xizmat ko‘rsatish,SBA ni yuritish, bibliografik qo‘llanmalar tuzish,
D. iste’molchilar so‘roqlarini bajarish
.
9. Bibliografik faoliyatdan ko‘zlangan yakuniy maqsad :
*A. Jamiyat a’zolarining axborot ehtiyojlarini qondirish,
B. Iste’molchiga zarur bo‘lgan hujjatni topib berish
C. bibliografik axborotni yaratish
D. Iste’molchilarga xizmat ko‘rsatish.

10. Spravka va bibliografik nashrlar fondining tarkibini ko‘rsating :

*A. Bosh manba materiallari, spravka adabiyotlari, bibliografik qo‘llanmalar,
B. ensiklopediyalar,spravochniklar,lug‘atlar,yo‘l ko‘rsatkichlari,
C. turli bibliografik qo‘llanmalar
D. Prezident asarlari,qonunlar,

11. Qo‘llanmaning prospektini ishlab chiqishdan asosiy maqsad nima ?

A. Tuzilajak qo‘llanmaning tipologik, metodik xususiyatlarini aniqlash ,
*B. qo‘llanmaning maqsadi va kitobxonlik doirasini belgilash,
C. mavzuning dolzarbligi va ijtimoiy ahamiyatini aniqlash,
D. qo‘llanmaning modelini tuzish,

12. Bibliografiyalash jarayoning asosiy mazmuni nimadan iborat ?

*A. Bibliografik axborotni yaratish,
B. bibliografik yozuvlarni gruppalash,
C. yordamchi ko‘rsatkichlarini tuzish,
D. bibliografik ehtiyojlarni tuzish.

13. Qo‘llanmaga mavzu tanlashda nimani hisobga olish zarur ?

*A. Dolzarbligi, ijtimoiy ahamiyati,
B. kutubxonaning ixtisosi, uning imkoniyatlari,
C. aniq iste’molchilarning axborot talablari,
D. shu mavzuning bibliografik ishlanish ahvoli,

14. Qanday qo‘llanma tuzish uchun prospekt tuzish shart emas ?

A. tarix o‘qituvchilari uchun tavsiya ko‘rsatkichi,
B. shahar (viloyat) kutubxonasi oladigan jurnallarni aks ettiruvchi ko‘rsatkich,
C. katta davr uchun adabiyotlarni o‘z ichiga oluvchi retrospektiv ko‘rsakich,
*D. tavsiya qo‘llanmalarining “kichik shakllari”.

15. Bibliografik qo‘llanma tuzish ishi qaysi jarayon bilan yakunlanadi ?

A. Yordamchi ko‘rsatkichini tuzish
*B. muhokama qilish
C. rasmiylashtirish,
D. qo‘llanmani tahrir qilish

16. Hujjatlarni umumiy bibliografik tahlil qilishdan maqsad:

A. Hujjatning mazmuni va shakli bilan tanishish,
B. hujjatlarni annotatsiyalash
C. yordamchi ko‘rsatkichlarni tuzish
*D. hujjatni tasvirlash.

17. Kitoblarni hisobga oluvchi davlat kundalik ko‘rsatkichlarida qanday annotatsiyalar qo‘llaniladi ?

A. Tavsiya
*B. spravka
C. analitik
D. umumiy

18. Hujjatlarni oldindan belgilangan belgilari bo‘yicha tanlash jarayoni bibliografik qo‘llanmalar tuzishning qaysi bosqichiga taalluqli ?

A. Tayyorlov
B. analitik
C. sintetik
*D. analitik va sintetik.

19. Kitob ichi va jurnal ichi adabiyotlar ro‘yxatlarida bibliografik yozuvlarni gruppalashning qaysi tartibi ko‘proq qo‘llaniladi ?

A. Mavzuli
B. predmet
G. sistemali,
*D. muallif va asar sarlavhalarining alifbosi bo‘yicha.

20. Qaysi yordamchi ko‘rsatkich qo‘llanmaga kiritilgan hujjatlarning mazmunini yoritadi?

A. Mualliflar va asar sarlavhalarining alifbo ko‘rsatkichi,
*B. predmet ko‘rsakichi,
C. geografik ko‘rsatkich
D. ismlar ko‘rsatkichi.

21. Adabiyot tanlashning asosiy jarayonlari qaysilar?

A. Adabiyotlarni yuqori to‘liqlikda aniqlash,
B. adabiyotlarni ma’lum bir xronologik davr uchun aniqlash,
C. eskirgan adabiyotlarni chiqarib yuborish,
*D. adabiyotlarni mazmunan, belgilangan davr uchun zarur xillari va turlarini ajratish.

22. Qanday bibliografik qo‘llanmalarda bibliografik yozuvlar sistemali tartibda joylashtiriladi?

A. tavsiya,
*B. davlat,
C. repertuar,
D. tarmoq .

23. Quyidagi ishlarning qaysi biri kutubxonaning bibliografik faoliyati hisoblanadi?

A. Bibliografiyalash (bib-k ko‘rsatkich, ro‘yxat, kartoteka va bib-k obzorlar tuzish ishlari),
B. Bibliografik xizmat ko‘rsatish (axborot bib-ya xizmati, spravka-bib-ya xizmati), kitobxonlarga kutubxonalararo abonement orqali xizmat ko‘rsatish,
C. bibliografik bilimlarni targ‘ib qilish, xodimlarning bib-k malakasini oshirish, kitobxonlarga nostatsionar xizmat ko‘rsatish,
*D. bibliografiyalash, bib-k xizmat ko‘rsatish, bib-k bilimlarni targ‘ib qilish, xodimlarning bib-k malakasini oshirish, bib-k ishlarni rejalashtirish, hisobga olish va hisobot berish.

24. Axborot-resurs markazi (ARM) da ixtisoslashtirilgan bib-ya xizmati ko‘rsatish mumkinmi?

A. Fan sohalari bo‘yicha ixtisoslashtirilgan xizmat ko‘rsatish mumkin,
B. har ikki xizmatni birga qo‘shib olib borish mumkin,
C. adabiyotlar turlari bo‘yicha (ijtimoiy gumanitar, texnika, q/x, bolalar adabiyoti bo‘yicha),
*D. ixtisosl-lgan xizmat ko‘rsatish mumkin emas, chunki mustaqil bib-ya bo‘limi yo‘q, bibliograflar soni kam, ish hajmi katta.

25. Bibliografik bilimlarni kompleks targ‘ib qilishda qaysi usullar qo‘llaniladi?

A. maslahat, suhbat, seminar, ekskursiyalar,
B. yo‘l ko‘rsatkichlar, o‘quv va metodik qo‘llanmalar,
*C. bib-ya kunlari, teleko‘rsatuvlar, kinofilmlar,
D. suhbatlar, obzorlar, plakatlar.

26. Annotatsiya vazifasiga ko‘ra necha turga bo‘linadi?

*A. spravka, tavsiya annotatsiyasi,
B. tavsiya, analitik
C. umumiy, guruhli
D. umumiy, analitik annotatsiyalar.

27. Adabiyotlarni mazmunli joylashtirish qanday turlarga bo‘linadi?

A. Predmetli rasmiy
B. mavzuli, sifatli, rasmiy
*C. sistemali, mavzuli, predmetli,
D. mavzuli, murakkab, rasmiy.
28. Kutubxona xodimlarini bib-k

O‘qitishning asosiy shakllari qaysilar?

A. Kitobxonlar konferensiyasi,bib-ya kunlari, ko‘rgazmalar,
*B. seminarlar, praktikumlar, stajirovkalar, ilg‘or tajriba maktablari,
C. plakatlar, suhbatlar, ommaviy axborot kanallari,
D. bib-ya kunlari, albomlar, ko‘rgazmalar, suhbatlar
.
29. Mavzuni o‘rganishdan asosiy maqsad nima?
*A. Uning dolzarbligi, ijtimoiy ahamiyatini aniqlash,
B. hujjatlarni bib-k xarakteristikalash uslubini aniqlash,
C. qo‘llanmaning chegarasini, masalalar doirasini, mavzuning bibliografik yoritilishini aniqlash,
D. yuqoridagilarning hammasi.

30. Ommaviy bibliografik axborot xizmatining xususiyati nimadan iborat?

A. aniq kitobxonlar guruxini BA bilan ta’minlash,
B. mutaxassislarga ularning ixtisosligi bo‘yicha axborot berish,
C. mutaxassislarga eng yangi va yaxshi adabiyotlar haqida axborot berish,
*D. aniq kitobxonlar guruxini hisobga olmay, keng kitobxonlar ommasiga yangi nashrlar to‘g‘risida axborot berish.

Variant 2

1. Bibliografik faoliyatning sub’ktini qanday tushunasiz?

*A. BA ni tashkil qilish, ise’molchiga yetkazish va foydalanishni ta’minlovchi bibliograf.
B. BA ni yaratish jarayoni.
C. BA ni yaratish omili bo‘lgan hujjat.
D. bibliograf ish natijasida kutayotgan maqsad va natija.

2. Bibliografik qo‘llanmaga yig‘ilgan hujjatlar qaysi bosqichda gurppalanadi?

A. Tayyorlov,
*B. sintetik,
C. yakunlovchi,
D. sintetik va yakunlovchi.

3. Bibliografik faoliyatning bevosita (to‘g‘ridan to‘g‘ri) va bavosita obyekti qaysilar?

A. Hujjat (kitob, vaqtli nashrlar, audiovizual materiallar).
*B. «hujjat – iste’molchi» tizimi,
C. BA ni iste’molchiga yetkazish ishi
D. iste’molchining talabi.
4. Bibliografik faoliyatning natijasini ko‘rsating:
A. Bibliografik xizmat ko‘rsatish,
B. bibliografiyalash,
*C. bibliografik mahsulot (bibliografik qo‘llanma),
D. bibliografik faoliyatning su’bekti.

5. BA ning qaysi vazifasini amalga oshishida alohida kitobxonlar guruhining talablari va axborot ta’sirchanligi maqsadiga mos holda hujjatlar tavsiya etiladi?

A. Qidirish,
B. xabar berish,
C. Spravka – ma’lumot,
*D. baholash.

6. Davomli nashrlarda bosilgan bibliografik materiallar bibliografik qo‘llanmaning qaysi shakliga kirada?

*A. Mustaqil bo‘lmagan shakli
B. vaqtli nashr,
C. kartochkali shakli
D. yordamchi ko‘rsatkich.

7. Bibliografik faoliyat qachon va qayerda vujudga kelgan?

*A. Eramizdan avvalgi Y asrda Qadimgi Gretsiyada,
B. eramizdan avvalgi 3 mingginchi yillarda Qadimgi Nippurda,
C. eramizning II asrida Nippurda,
D. eramizdan avvalgi YI asrda Ussuriyada.

8. Hujjatda qayd etilgan bibliografik xabar quyidagilarning qay birini anglatadi?

A. Bibliografik yozuv
*B. bibliografik tasvir
C. klassifikatsiya indeksi
D. kitobning shifri.

9. Bibliografik xizmat ko‘rsatish nima?

*A. Bibliografik faoliyatning jarayoni
B. faoliyatning vositasi,
C. bibliografik faoliyat obyekti,
D. faoliyatning subyekti.

10. O‘zbekiston davlat bibliografiyasi bilan qaysi tashkilot shug‘ullanadi?

A. A.Navoiy nomidagi O‘zbekiston milliy kutubxonasi,
B. O‘zbekiston Respublikasi FA asosiy kutubxonasi,
C. O‘zbekiston Davlat matbuot qo‘mitasi,
*D. O‘zbekiston Respublikasi Milliy kitob palatasi.

11. Ma’lum o‘tgan yirik xronologik davr ichida chiqqan hujjatlar to‘g‘risida ma’lumotni qaysi bibliografik manbadan olish mumkin?

A. Soha bibliografiyasi,
B. davlat bibliografiyasi.
*C. retrospektiv bibliografiya,
D. bibliografiyaning bibliografiyasi .

12. Bibliografiyani mustaqil bilim olishga yordam beruvchi turini ko‘rsating:

A. Universal bibliografiya,
B. tarmoq bibliografiyasi,
C. repertuar bibliografiya,
*D. tavsiya bibliografiyasi.

13. Qo‘llanmaga mavzu tanlashda nimani hisobga olish zarur ?

*A. Dolzarbligi, ijtimoiy ahamiyati,
B. kutubxonaning ixtisosi, uning imkoniyatlari,
C. aniq iste’molchilarning axborot talablari,
D. shu mavzuning bibliografik ishlanish ahvoli,

14. Qanday qo‘llanma tuzish uchun prospekt tuzish shart emas ?

A. tarix o‘qituvchilari uchun tavsiya ko‘rsatkichi,
V. shahar (viloyat) kutubxonasi oladigan jurnallarni aks ettiruvchi ko‘rsatkich,
C. katta davr uchun adabiyotlarni o‘z ichiga oluvchi retrospektiv ko‘rsakich,
*D. tavsiya qo‘llanmalarining “kichik shakllari”.

15. Bibliografik qo‘llanma tuzish ishi qaysi jarayon bilan yakunlanadi ?

A. Yordamchi ko‘rsatkichini tuzish,
*B. muhokama qilish,
C. rasmiylashtirish,
D. qo‘llanmani tahrir qilish,

16. Hujjatlarni umumiy bibliografik tahlil qilishdan maqsad:

A. Hujjatning mazmuni va shakli bilan tanishish,
B. hujjatlarni annotatsiyalash ,
C. kitobxonlik doirasini aniqlash,
*D. hujjatni tasvirlash.

17. Kitoblarni hisobga oluvchi davlat kundalik ko‘rsatkichlarida qanday annotatsiyalar qo‘llaniladi ?

A. Tavsiya,
*B. spravka,
C. analitik,
D. umumiy,

18. Hujjatlarni oldindan belgilangan belgilari bo‘yicha tanlash jarayoni bibliografik qo‘llanmalar tuzishning qaysi

bosqichiga taalluqli ?
A. Tayyorlov.
B. yakunlovchi.
C. analitik.
*D analitik va sintetik.

19. Kitob ichi va jurnal ichi adabiyotlar ro‘yxatlarida bibliografik yozuvlarni gruppalashning qaysi tartibi

ko‘proq qo‘llaniladi ?
A. Mavzuli .
B. predmet.
C. sistemali.
*D. muallif va asar sarlavhalarining alifbosi bo‘yicha.

20. Qaysi yordamchi ko‘rsatkich qo‘llanmaga kiritilgan hujjatlarning mazmunini yoritadi?

A. Mualliflar va asar sarlavhalarining alifbo ko‘rsatkichi.
*B. predmet ko‘rsakichi.
C. geografik ko‘rsatkich .
D. ismlar ko‘rsatkichi.

21. Adabiyot tanlashning asosiy jarayonlari qaysilar?

A. Adabiyotlarni yuqori to‘liqlikda aniqlash.
B. aniqlangan adabiyotlarni ma’lum belgilari asosida chiqarib tashlash.
C. adabiyotlarni ma’lum bir xronologik davr uchun aniqlash.
*D. adabiyotlarni mazmunan, belgilangan davr uchun zarur xillari va turlarini ajratish.
22. Qanday bibliografik qo‘llanmalarda bibliografik yozuvlar sistemali tartibda joylashtiriladi?
A. tavsiya.
* V. Repertuar.
C. shaxs.
D. tarmoq.

23. Quyidagi ishlarning qaysi biri kutubxonaning bibliografik faoliyati hisoblanadi?

A. Bibliografiyalash (bib-k ko‘rsatkich, ro‘yxat, kartoteka va bib-k obzorlar tuzish ishlari).
B. kitobxonlarga xizmat ko‘rsatish (kitobxonlar qiziqishini o‘rganish, turli gurux kitobxonlariga xizmat ko‘rsatish), bibliografik ishlarni rejalashtirish.
*C. bibliografiyalash, bib-k xizmat ko‘rsatish, bib-k bilimlarni targ‘ib qilish,xodimlarning bib-k malakasini oshirish, bib-k ishlarni rejalashtirish, hisobga olish va hisobot berish.
D. bibliografik bilimlarni targ‘ib qilish, xodimlarning bib-k malakasini oshirish, kitobxonlarga nostatsionar xizmat ko‘rsatish.

24. ARM ning metodika va bibliografiya bo‘limida ixtisoslashtirilgan bib-ya xizmati ko‘rsatish mumkinmi?

A. Fan sohalari bo‘yicha ixtis-lgan xizmat ko‘rsatish mumkin.
B. xizmat vazifasiga ko‘ra (funksional ixtisoslashtirish) mumkin.
C. har ikki xizmatni birga qo‘shib olib borish mumkin.
*D. ixtisoslashtirilgan xizmat ko‘rsatish mumkin emas, chunki mustaqil bib-ya bo‘limi yo‘q, bibliograflar soni kam, ish hajmi katta.

25. O‘zbekistonda kelgusi yilda chiqadigan kitoblar haqidagi axborotni bibliografiyaning qaysi turi beradi?

A. tavsiya bib-yasi.
* B. perspektiv bib-ya.
C. shaxs bibliografiyasi.
D. ilmiy yordamchi bibliografiya.

26. “Jurnal maqolalari solnomasi”da qanday maqolalar tasvirlanmaydi?

A. ilmiy.
B. ishlab-chiqarish tajribasi haqidagi.
C. ommabop.
*D. tanqidiy, satirik maqolalar, reklamalar

27. Biror geografik joy haqida yozilgan kitobni qanday yordamchi ko‘rsatkich yordamida topish mumkin?

A. ismlar.
B. sarlavhalar.
C. seriyalar.
* D geografik.

28. Bibliografiyalash ishiga quyidagilarning qaysi biri kiradi?

A. Bibliografik faoliyatning subyekti.
V. bibliografik faoliyatning jarayonlari.
C. Bibliografik faoliyatning vositalari.
*D. Bibliografik faoliyatning natijalari.

29. Quyidagi bibliografik qo‘llanmalarning qaysi biri sodda tuzilishga ega?

A. Ko‘rsatkich.
* B. bibliografik ro‘yxat.
C. yo‘l ko‘rsatkichi.
D. bibliografik obzor.

30.Quyidagi ko‘rsatkichlarning qaysi biri ma’lum bir shaxs yoki shaxslarning asarlarini aks ettiradi?

A. O‘lkashunoslik.
* B. Biobibliografik.
C. tarmoq.
D. mavzuli.