Rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

3. Natriy yoki kaliy karbonat ta'sirlashganda kadmiyning oq rangli oksikarbonati hosil bo'ladi.
4. Natriy gidrofosfat kadmiy ioni bilan ta'sirlashganda, nitrat kislota va ammiakda eriydigan oq rangli kadmiy fosfat cho'kmasi hosil bo'ladi.
5. Vodorod sulfid Cd²⁺ bilan kislotali, neytral va ishqoriy (pH<0,5) muhitda ta'sirlashib, ishqorlar va sulfidlarda erimaydigan sariq rangli CdS cho'kmasini hosil qiladi:
Cd²⁺ + H₂S = CdS↓ + 2H⁺
Reaksiyani bajarishda Cd²⁺ tuzi eritmasiga kislotali muhitga kelguncha 2 N HCI eritmasi qo'shib aralashtiriladi va chayqatilib turilgan holda eritmaga NH₄C1 tuzi qo'shiladi. Eritma isitilib, unga H₂S eritmasi quyiladi. Agar eritmada Cu²⁺ ioni bo'lsa, qora rangli CuS cho'kmasi tushadi. Cho'kma ajratilgach, sentrafugat suv bilan bir necha marta suyultirilib, unga H₂S eritmasidan yana qo'shiladi. Bunda sariq cho'kmaning hosil bo'lishi, eritmada Cd²⁺ ioni borligidan dalolat beradi.
Kislota va galogenidlarning mo'l miqdorlari reaksiyaning borishiga xalaqit beradi. Eruvchanlik ko'paytmasi ancha kichik bo'lgan mis sulfid, CdS dan farqli ravishda, kuchli kislotali va ammoniy xloridning ko'p miqdori ishtirokida cho'kadi. Misni kadmiydan ajratishda uning bu xossasidan foydalaniladi.
6. Kaliy yodid — KJ kadmiy ioni bilan CdJ₄^2- kompleks ionini hosil qiladi.
7.Glitserin yordamida Cd²⁺ ioni Cu²⁺, Pb²⁺ va Bi³⁺ ionlari aralashmasidan ajratiladi. Cu²⁺, Pb²⁺, Bi³⁺ ionlari glitserin bilan ta'sirlashib, glitseratlar hosil qiladi. Glitserat komplekslarining hosil bo'lishi tufayli NaOH ta'siridan gidroksidlar yoki asosli cho'kmalar hosil bo'lmaydi. Cd²⁺ ioni esa glitserin ishtirokida NaOH bilan Cd(OH)₂ cho'kmasini hosil qiladi. Hosil bo'lgan cho'kma ajratilib, bir necha marta distillangan suv bilan yuvilgach, HCI eritmasida eritiladi va Cd²⁺ ioniga xos reaksiyalar o'tkaziladi. Sentrafugatga CH₃COOH ta'sir ettirib, glitseratlar parchalanadi. So'ngra Cu²⁺, Pb²⁺, Bi³⁺ ketma-ketlikda alohida xususiy reaksiyalar yordamida ionlar topiladi.