Ўрта махсус таълим вазирлиги

II. Курс лойиҳасининг график қисми.
Бир варақ чизма қоғозидаги чизмадан иборат бўлиб, унда танланган масштабда ускунанинг тўлиқ ёки қисман кесимдаги кўриниши берилади. Лойиҳа раҳбарининг кўрсатмаси бўйича ускунанинг муҳим элементларидан бири деталлаштирилган ҳолда берилган бўлиши ҳам мумкин.
Курс лойиҳаси тушунтириш хатининг мазмуни
3.1. Кириш
Ёғ-мой саноатининг ўсимлик мойларини ишлаб чиқариш ёки ёғларни қайта ишлаш тармоқларининг пайдо бўлиши, ривожланиши ва ҳозирги кундаги аҳволи баён этилиб, лойиҳа мавзусига мос келадиган технология ва техника соҳасининг асосий ютуқлари ва муаммолари ёритилади. Эришилган ютуқларни кўпайтириш ва айниқса, муаммоларни бартараф этиш учун нималар қилиш кераклигини, технологик ва техник носозликларни йўқотиш йўлида бажарилаётган иш мазмунининг берилган курс лойиҳаси топшириғига мослиги ифодаланади.
3.2. Технологик жараёнларнинг назарий асослари
Лойиҳанинг бу бўлимида мавзуда берилган ускуна ёрдамида бажариладиган технологик жараённинг моҳиятига муҳим эътибор берилиши лозим. Аввало, жараён қандай усул билан олиб борилишига қараб, ўрганилаётган жараённинг шарт-шароитларини аниқлаб олиш керак. Жараёнга таъсир қилувчи омиллар нималардан иборат, уларнинг қийматилари ўзгариши натижасида олинаётган маҳсулот (оралиқ маҳсулот)нинг сифат кўрсаткичлари қайси томонга буриляпти, сифатли, юқори чиқишга эга бўлган маҳсулот олиш учун омилларнинг оптимал қийматлари қандай бўлиши кераклигини, уларнинг назарий асосларини манбалардан ўқиб-ўрганиб, лойиҳаланаётган ускуна ёки жихоз ёрдамида аниқ технолигик жараён қандай бошқарилиши лозимлиги баён этилади. Бир сўз билан айтганда, якуний маҳсулотнинг сифатини ва чиқишини кўпайтириш учун, чиқиндисиз ёки кам чиқиндили технологияни жорий қилиш учун ускунадан унумли фойдаланиш йўлларини назарий жиҳатдан асослаб бериш керак.
3.3. Ускунанинг эскизи, тузилиши, ишлаши, техник тавсифи
Ускунанинг эскизи оддий қаламда, масштабсиз, қўлда чизилади. Эскиз миллиметрли қоғоз ёки оқ қоғозда бажарилиб, манба сифатида амалиёт пайтларда кўрилган ва ўрганилган ускуналарнинг натурал кўринишидан олинган нусха, ускуналар альбомлари ёки турли адабиётларда берилган ускуналарнинг расмлари ва чизмаларидан фойдаланилади. Эскизида ускунанинг алоҳида қисмларининг ўлчамлари ҳамда габарит ўлчамлари техник чизмачилик қоидалари асосида аниқ кўрсатилган бўлиши керак.
Эскиз қоғозида ёки ундан кейинги саҳифада ускунанинг тузилиши тартиб рақамлар билан тўлиқ белгиланган ҳолда ускуна қисмларининг номи (спецификация) шаклида берилади.
Лойиҳаланаётган ускунанинг ишлаши юқорида қайд қилинган манбааларда ёки талабанинг амалиёт пайтидаги билимларидан фойдаланиб баён этилади. Ускунанинг ишлашини баён этилаётганда барча техник ва технологик параметрлар, уларнинг ўзгариши, хом ашёдан оралиқ ёки якуний маҳсулотга айланиб бораётган материалнинг сифати кўрсаткичларининг қийматилари қўшиб ёзилади. Бу бўлим оҳирида ускунанинг техник тавсифи имкони борича барча манбаалардан фойдаланилган ҳолда тўлиқ келтирилади.