Respublikasi oliy va

O’z-o’zini tekshirish uchun savollar

1. 
   Asosiy vositalar deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   NMAlar tarkibiga nima kiradi?
   
3. 
   AV va NMAlarni hisobda qabul qilish mezonlarini sanab bering?
   
4. 
   AV va NMAlarga eskirish hisoblash tartibi va usullarini sanab bering?
   
5. 
   AVlarning boshlang’ich qiymatini oshirish mumkin bo’lgan vaziyatlarni sanab bering?
   
6. 
   AV va NMAlarni hisobdan chiqarish va moliyaviy natijalarni rasmiylashtirish tartibini aytib bering?
   
7. 
   AV va NMAlarni hisobdan chiqarishda QQS hisoblash tartibi qanday?
   

4. BOB. AYLANMA AKTIVLAR HISOBINI AVTOMATLASHTIRISH

1. 
   Ishlab chiqarish zahiralari va xarajatlari hisobini yuritish.
   
2. 
   Tayyor mahsulotlarni hisobga olish.
   
3. 
   Tayyor mahsulotlarni sotish hisobi.
   
4. 
   Tovar va xizmatlarning kirimini hisobga olish.
   
5. 
   Material va tovarlarning qaydarilishi hisobi.
   
6. 
   Chet korxonalarning xizmatlarini hisobga olish.
   
7. 
   Chakana va ulgurji savdoda tovarlar hisobi.
   
8. 
   Schyot-faktura, uni rasmiylashtirish va QQS.
   

1. Ishlab chiqarish zahiralari va xarajatlari hisobini yuritish

Buxgalteriya hisobining 1C dasturiy ta’minotida (keyingi matnlarda “Dastur” deb ataladi) ishlab chiqarish faoliyatini avtomatlashtirilgan holda aks ettirish uchun quyidagi xo’jalik operatsiyalarini amalga oshirish mumkin:

• 
  ishlab chiqarish xarajatlariga olib boriladigan ishlab chiqarish zahiralari va chet tashkilotlarning xizmatlarining kirimi;
  
• 
  ishlab chiqarish zahiralarini mahsulot ishlab chiqarishga berish;
  
• 
  omborga tayyor mahsulot va yarim tayyor mahsulotlarning kirimi;
  
• 
  o’z ishlab chiqarish bo’limlariga ko’rsatilgan xizmatlarni aks ettirish;
  
• 
  mahsulot (tovar, xizmat)larning haqiqiy tannarxini aniqlash;
  
• 
  o’z ishlab chiqargan tayyor mahsulot (yarim tayyor mahsulot, xizmat)larni sotish;
  
• 
  buyurtmachilarga xizmatlarni ko’rsatish;
  
• 
  daval xom-ashyolarni qayda ishlovga berish.
  

Ishlab chiqarishga doir hujjatlarda ishlab chiqarish bo’limini yozish majburiy hisoblanadi.
Dasturda mahsulot ishlab chiqarish bilan bevosita bog’liq bo’lgan va ishlab chiqarilgan mahsulotning tannarxiga hamda ishlab chiqarish faoliyatiga ta’sir ko’rsatuvchi omillarni hisob siyosatida aks ettirish lozim.
Dasturda ishlab chiqarish faoliyati quyidagicha aks ettiriladi:

1. 
   Oy davomida ishlab chiqarish faoliyatini bilan bog’liq bo’lgan ishlab chiqarish xarajatlari 2010 “Asosiy ishlab chiqarish” schyotida hisobga olib boriladi. Ishlab chiqarish zahiralari avval omborga qabul qilinadi va undan keyin ishlab chiqarishga beriladi.
   
2. 
   Omborga tayyor mahsulot (yarim tayyor mahsulot)lar reja bahosida (ishlab chiqarish hisobi reja bahosida olib borilsa) yoki material qiymati (ishlab chiqarish hisobi spetsifikatsiya asosida olib borilsa) asosida qabul qilinadi.
   
3. 
   O’z ishlab chiqarish bo’limlariga va chet tashkilotlarga ko’rsatilgan xizmatlar hisobi aks ettiriladi.
   
4. 
   Oy oxirida inventarizatsiya natijasida tugallanmagan ishlab chiqarish qoldiqlari aniqlanadi, agar Tugallanmagan ishlab chiqarish inventarizatsiyasi hujjati foydalanilsa.
   
5. 
   Oy oxirida reglamentli operatsiyalar natijasida ishlab chiqarish tayyor mahsulot (yarim tayyor mahsulot, xizmat)larning haqiqiy tannarxi aniqlanadi.
   

83
Ishlab chiqarish xarajatlari quyidagi schyotlarida olib boriladi:

• 
  2000 “Asosiy ishlab chiqarishni hisobga oluvchi schetlar”;
  
• 
  2300 “Yordamchi ishlab chiqarishni hisobga oluvchi schetlar”;
  
• 
  2500 “Umumishlab chiqarish xarajatlarini hisobga oluvchi schyotlar”;
  
• 
  2600 “Ishlab chiqarishdagi yaroqsiz mahsulotlarni hisobga oluvchi schetlar”. Ishlab chiqarish xarajatlari quyidagilar bo’yicha olib boriladi:
  
• 
  Ishlab chiqarish bo’limlari (Tashkilotning bo’limlari ma’lumotlar bazasi);
  
• 
  Ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning turlari (Nomenklatura guruhi
  

ma’lumotlar bazasi);

• 
  Xarajat moddalari (Xarajat moddalari va Boshqa xarajat va daromadlar
  

ma’lumotlar bazasi).
Omborga materiallar kirimi qilish uchun menyu Xaridlar – Tovar va xizmatlarning kirimi – Xarid, komissiya operatsiya turi yoki Qayta ishlovga hujjatlari bilan kirim qilinadi.

Material va yarim tayyor mahsulotlarning analitik hisobini olib borish uchun