Respublika Ta'lim Markazi

N
/
ima deb o‘ylaysiz, buterbrod uchun nonni qanday shaklda kesgan ma’qul?

Q iziqarli ma’lumot
Osiyoning sharqi va janubidagi orollarda istiqomat qiluvchi aholi qadim zamonlardan beri meva daraxtlarining ba’zilarini non daraxti deb atashadi. Buning boisi shuki, bu daraxtlar serhosil, mevalari bir yo‘la yoppasiga yetilmay, birin-ketin pishadi va non o‘mida iste’mol qilinadi.
Non daraxtining 15-20 yillik bir tupi 1-2 kishini, 5-6 tupi esa katta bir oilani bemalol bir yil boqa oladi. Ulkan meva shaklan bochkaga yoki nokka o‘xshaydi, bo‘yi 30-90 santimetr, diametri 25-50 santimetr keladi. Pishgan meva och sariq yoki li- monrang, po‘sti chuchmalroq bo‘ladi. Bu mevalar noyabrdan avgustgacha birin-ketin pishaveradi. Ehtiyojga qarab keragicha ovqatga ishlatiladi. Avgust, sentabr va oktabr oylarida non daraxti gullashdan va meva tugishdan to‘xtab, dam oladi. Shu davr o‘tgach, yana gullab, meva tugishga kiradi. Meva xomligida eti qattiq, pishganida xamirdek yumshoq bo‘ladi. Ovqat uchun faqat urug‘siz navlarining mevalari ish­latiladi. Pishgan mevalardan har xil non tayyorlanadi. Bunday nonning mazasi biz iste’mol qiladigan nonlarnikidan deyarli farq qilmaydi. Uni yeganlar o‘zlarini doimo baquvvat va bardam sezadilar. Bu hol sinovlar bilan tasdiqlangan. Chunki mazkur nonning tarkibida B va E guruhiga kiradigan vitaminlar ko‘p. Ular non pishirilganda ham erimay, parchalanmay aslicha saqlanadi.