Республика иқтисодиётида монетар сиёсатнинг роли ва аҳамияти. Реал секторни кредитлашни кенгайтириш ҳатари ва мавжуд заҳиралари

Пул-кредит сиёсатининг асосий инструментлари

• Дисконт сиёсати
• Минимал резервлар
• Очиқ бозор операцияаси
• Валюта сиёсати

Марказий банкнинг мустақиллиги тушунчаси

• Иқтисодий адабиётда Марказий банкнинг мустақиллиги тушунчаси турли иқтисодчи олимлар томонидан турлича талқин этилган.
• Профессор Стэнли Фишернинг фикрига кўра, Марказий банк мустақиллигининг 2 тури мавжуд:
• * инструментларни танлашдаги мустақиллик
• * мақсадларни танлашдаги мустақиллик

• 1991 йилда В. Грилли фанга Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги тушунчасини киритди.
• Унинг фикрига кўра, Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги – бу Марказий банк раҳбариятини тайинлаш жараёнини ҳукуматдан мустақиллигидир.
• Аммо ҳозирги даврда Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги пул-кредит сиёсатини амалга оширишдаги мустақилликни ҳам ўз ичига олади.

Кўпчилик иқтисодчи олимлар –

• Кўпчилик иқтисодчи олимлар –
• Марказий банкнинг иқтисодий мустақиллигини мавжудлигини эътироф этган.
• Марказий банкнинг иқтисодий мустақиллиги – бу Марказий банкнинг ўз ихтиёридаги
• маблағлар ва инструментлардан фойдаланишда ҳукуматдан ва давлат бошқарув органларидан мустақиллигидир.

Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги

• Халқаро амалиётда Марказий банкнинг сиёсий мустақиллигини баҳолашда GMT индексидан кенг фойдаланилади.
• Ушбу индекснинг номи уни биринчи бўлиб таклиф этган олимларнинг фамилияларини бош ҳарфидан келиб чиққан.
• Грилли
• Маскиандаро
• Табеллини

GMT индекси бўйича Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги 8 та мезон бўйича баҳоланади:

• GMT индекси бўйича Марказий банкнинг сиёсий мустақиллиги 8 та мезон бўйича баҳоланади:
• 1. Марказий банк раҳбари Ҳукуматнинг аралашувисиз тайинланади.
• 2. Марказий банк раҳбари 5 йилдан ортиқ муддатга тайинланади.
• 3. Марказий банк Бошқарувчилар кенгаши аъзолари Ҳукуматнинг иштирокисиз тайинланади.
• 4. Марказий банк Бошқарувчилар кенгаши банкни 5 йилдан ортиқ бошқаради.
• 5. Марказий банк Бошқарувчилар кенгашида Ҳукумат вакилларининг мажбурий иштирокига зарурият йўқ.