Reproduktiv salomatlik

Mutlaqo tushunmaslik-0 ball
.Ushbu turdagi javoblar savol yuzasidan matnni 
tushunilmaganligini ko‘rsatadi. 
Uch ballik savollarni baholash mezoni 
Keng tushunish -3 ball
. Ushbu javoblar savol yuzasidan matnni keng 
tushunilganligini namoyon etadi. 
Qoniqarli tushunish -2 ball
.Ushbu javoblar savol yuzasidan matnni qoniqarli
tushunilganligini namoyon etadi. 
Minimal tushunish-1 ball
.Ushbu javoblar savol yuzasidan matinnii minial darajada 
tushunilganligini namoyon etadi. 
Qoniqarsiz tushunish -0 ball
. Ushbu javoblar savol yuzasidan matnni qoniqarsiz 
tushunilganligini namoyon etadi. 
Shuningdek , savollarga javob berilmagan hollarda ham ―0‖ ball beriladi. Bunga 
chizilgan va o‘chirulgan urinishlar, o‘qishga yaroqsiz va topshiriqqa doir bo‘lmagan 
javoblar, chizmalar kiradi. 
Kodlar haqida eslatmalar 
Matndagu savol va topshiriqlarga berilgan javoblarga qarab , ―8‖ va
―9‖ kodlari berilishi mumkin.
―8‖ kodi-
savol noto‘g‘ri tuzilganligini anglatadi.
―9‖ 
kodi-
o‘quvchi hech qanday javob yozmaganligini anglatadi. 
Xulosa qilib aytganda PIRLS xalqaro tadqiqoti boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining 
o‘qib tushunish ko‘nikmalarini qay darajada rivojlanganligi haqidagi ma‘lumotlarni 
xalqaro miqyosda taqqoslash imkonini beradigan‘ o‘qish va o‘qitishni yaxshilashda 
ta‘lim sohasidagi davlat siyosatiga xizmat qilishi mumkin bo‘lgan tahlilarni taqdim 
etadigan yirik xalqaro baholash dasturi hisoblanadi. 
Adabiyotlar:
1.Rabbonayeva D.T 
2.www.xabar.uz. 

---

www.pedagoglar.uz 
20-son 3 –to’plam yanvar 2022 
Sahifa: 240 
FE'L ZAMON QO‗SHIMCHALARI HAQIDA TUSHUNCHA 
Mirzaliyeva Saodat Aripjanovna 
Toshkent viloyati Ohangaron shahar 5-umumiy o'rta ta'lim maktabi 
ona tili va adabiyot fani o'qituvchisi 
Annotatsiya: 
Ish-harakat ma‘lum bir grammatik shaxs tomonidan bajariladi (yoki 
bajarilmaydi). Grammatik shaxs so`zlovchi (I shaxs), tinglovchi (II shaxs), o`zga (III 
shax syoki predmet) bo`lishi mumkin. 
Grammatik shaxs grammatik son (birlik yoki ko`plik) bilan birgalikda ifodalanadi. 
Fe‘llardagi bunday grammatik shaxs va son ma‘nosi ma‘lum bir grammatik 
ko`rsatkichlar orqali ifodalanadi. Masalan: o`qidim, o`qisam, o`qisang, o`qiyapman, 
o`qibman, o`qiy fe‘llari tarkibidagi –m, -man, -y qo`shimchalari ish-harakatning I 
shaxs so`zlovchi, ya‘ni yakka shaxs tomonidan bajarilganini ko`rsatsa; o`qidik, 
o`qisak, o`qiyapmiz, o`qibmiz, o`qiylik fe‘llari tarkibidagi –k, -miz, -ylik affikslari 
ish-harakatning I shaxs, lekin ko`p so`zlovchilar (shaxslar) tomonidan bajarilganini 
ifodalaydi. 
Demak, ish-harakatning bajaruvchisi uch shaxs va 2 son tushunchalarini aks 
ettiruvchi affikslarni o`z ichiga oladi. SHuning uchun ham bunday affikslar shaxs-son 
affikslar deb yuritiladi. Fe‘llarning shaxs-son affikslari bilan o`zgarishi esa tuslanish 
deyiladi. SHaxs-son affikslari tilshunoslikda tuslovchi affikslar deb ham yuritiladi. 
O`zbek tilida tuslovchi affikslar fe‘l shakllariga turlicha ko`rinishda qo`shiladi. SHu 
jihatdan tuslovchi affikslar uch guruhga bo`linadi. 
1.