Reja: Qiyosiy pedagogika fanining maqsad va vazifalari

sabokni 

o’zlashtirayotgan kobilyatli bolalardan ortda koliShi,  ularda maktabga 

nisbatan konikmaslik hissi paydo bo’lishiga sabab bo’lmaydimi? 

Jyulen  so’rovnoma  yordamida  olingan  ma’lumotlar  qaysi  davlat 

ta’lim  taraqqiyotida  etakchilik  kilmokda,  qaysilari  ortda  kolgan, 

rivojlanishga tuskinlik kiluvchi  omillar va ularni bartaraf etish yullari 

kabi muhim masalalarga oydinlik kiritiShiga umid kilgan. 

Bu  g’oyalarni  amalga  oshirish  uchun  umumYevropa  ilmiy-

pedogogik  muassasa  tashkil  qiliniShi  kerakligini  takidlagan.  Bu 

muassasalarda ukituvchilar tayyorgarligini yahShilashga yunaltirilgan 

ilmiy  tadqiqotlar  o’tkaziliShi  va  tajriba  yuli  orkali  Yangi  pedogogik 

usullar  amaliyotda  sinab  quriliShini  nazarda  to’tgan.  Bularning  bari 

meyoriy pedagogika yaratiliShi va Yevropaning barcha mamlakatlarini 

ta’lim amaliyotida uzluksiz yaqinlaShuv jarayoni yuzaga keliShiga asos 

bo’ladi  deb  hisoblagan.  Bu  g’oyalar  yuz  yildan  ziyod  vaqt  o’tgandan 

---

 

 

so`ng,  YUNESCO,  ta’lim  bo’yicha  xalqaro  buyro  va  boshqa  xalqaro 

tashkilotlar faoliyatlari natijasida amalga osha boshladi. 

Jyulen qiyosiy pedagogikaga doir tadqiqotlari usha vaqtlarda keng 

yoyilmadi.  Lekin  undan  mustaqil  ravishda,  hatto  uning  mavjudligidan 

bexabar  holda,  ayrim  Yevropa  pedagoglari    XIX  asrda  ta’lim 

taraqqiyotining  Xorij  tajribasini  diqqat  bilan  o’rganadilar.  Bu 

tajribalardan  o’z  mamlakatlarida  maktab  ishlarini  yahShilashda 

foydalanishga harakat qildilar. Bu izlanizlar ta’limda statistika mavjud 

emasligi, 

maktab 

konunchiligi 

va 

pedagogik 

hujjatlashtirish 

yuritilishidagi  tizimlashtirish  materialning  kamchiklari  tufayli  katta 

mashaqqatlarga  duch  keldi.  Xorijiy  ta’lim  bilan  taniShuv  asosan 

«pedagogik  sayohat»  tarzida,  yani  pedagoglarning  Xorijiy 

mamlakatlarga  tashrifi  orqali  amalga  oShirilgan.  Bunday  tadbirlar 

ko’pincha  shahsiy  tashabbus  natijasida  yuzaga  kelgan.  Lekin  bazida 

hukumat  topiShirigi  bilan  amalga  oShirilgan  «sayohat»lar  qayd 

---

 

 

etilgan,  Chunki  ta’lim  taraqqiyoti  masalalari  asta-sekin  davlat 

hokimyati etiborini o’ziga jalb qila boshlagan.  

«Vaterloo yonidagi jang Itona sport maydonlarida mag’lub bo’lgan 

edi»,  «Sad  yonidagi  jangda  pruss  maktab  o’qituvchisi  golib  chiqdi».  

Bular  ingliz  qo’mondoni  gertsog  Vellington  va  nemis  kontsleri 

Bismarkning  mashhur  iboralari  bo’lib,  XIX  asrdayoq  Yevropa 

davlatlarining 

etakchi 

arboblari 

maktab 

ahamiyatini 

«katta 

siyosat»dagi  dastaklaridan  biri  sifatida  tuShunganligini  isbotlaydi. 

Deyarli  barcha  Yevropa  mamlakatlarida  maktab  islohati  amalga 

oshirildi.Bu  mamlakatlarning  islohatchilari  quyidagi  savollarga  javob 

topishi kerak bo’ladi:   

-Milliy  ta’lim  tizimini  qanday  turdagi  o`quv  muassasalari  tashkil