Reja: Qiyosiy pedagogika fanining maqsad va vazifalari

yuritgan  Chexiya,  Vengriya,  Gollandiya,  Shvetsiya  kabi  mamlakatlar 

tajribasiga ko’p marta murojaat qiladi.   

1641  yilda  ingliz  milliy  ta’lim  tizimini  shakllantirishda  uning 

bilimlaridan foydalanish uchun Londonga taklif qilinadi. Yirik maShina 

sanoati yaratiliShi davrida bolalarga maktab ta’limi beriliShi keng tus 

oldi.  Kasbiy  ta’lim  shakllaniShiga  dastlabki  kadamlar  kuyildi.  Qator 

mamlakatlarda  davlat  ta’lim  tizimi  asoslari  yuzaga  kela  boshladi. 

Yevropa  pedagogik  tafakkuri  evolyutsiya  bosqichlarida  XVIIIasr  ohiri 

XIXasr  boshlari  juda  muhim  davr  hisoblanadi.  Bell-Lankaster  tizimi, 

Pestalotsi  pedagogikasi,  Russoning  «erkin  tarbiyasi»,  manaviy  tarbiya 

hakidagi  Kant  posto’latlari  ular  yashagan  mamlakatlar  doirasidan 

chiqib, umumYevropa miqyosida tadbiq qilina boshlanadi   

---

 

 

Bu  esa,  Xorijiy  pedogogik  tajriba  va  uni  milliy  ta’lim 

muammolariga  qiyoslashga  qiziqishni  kuchaytiradi.  Shu  tarzda  Yangi 

ilmiy  yo’nalish-qiyosiy  pedagogika  yuzaga  keliShi  uchuch  obektiv 

manbalar  xosil  buladi.  Bu  ilmiy  yo’nalish  ta’lim-tarbiyani  xalqaro 

qiyoslab o’rganishga ihtisoslaShiShi ko’zda tutilgan edi.  

Qiyosiy pedagogikaning paydo bo’lishi va rivojlaniShi masalalarida 

olimlar  turli  nuqtai  nazarni  yoqlab  chiqadilar.  Lekin  ularning  bari 

qiyosiy-pedagogik  tadqiqotlar  maqsadi  va  vazifalarini  aniqlash,  turli 

mamlakatlar bo’yicha muvofiq ashyoviy materiallarni tizimlashtirish va 

yigishning  ayrim  usullarini  belgilab  berishga  dastlab  urunish 

M.A.Jyulen 

tomonidan 

amalga 

oShirilganini 

etirof 

qilsalar 

kerak.Shuning  uchun  G’arbiy  Yevropa  adabiyotlarida  Jyulen  «Qiyosiy 

pedagogikaning  otasi»sifatida  tilga  olinadi.(1775-1841)Haqiqatdan 

ham,u  ta’lim  taraqqiyotining  xalqaro  tajribasini  alohida  ilmiy 

tadqiqotlar 

yo’naliShi 

sifatida 

o’rganish 

masalasi 

o’rtaga  

qo’yadi.Jyulen  faoliyati  va  qiziqishlari  keng  miqyosiga  ega  edi.  U 

---

 

 

Buyuk  fransuz  inqilobining  faol  ishtirokchisi,  Robesper  tarafdori  edi. 

1792  yilda  17  yoshli  o’spirin  diplomatik  missiya  tarkibida  Angliyaga 

jo’natiladi.  U  erdan  qaytgach,  Frantsiya  departamenti  tarkibidagi 

inqilobiy  hukumat  azosiga  aylanadi.  1794  yilda  Frantsiyaga  markaziy 

mamuriy  ta’lim  siyosati  natijasida  to’zilgan    «Xalq  ta’limi  ijroya 

qo’mitasi» faoliyatida ishtirok etdi.     

XIX  asr  boshlarida  Jyulen  mashhur  publitsistik  sifatida  yuzlab 

maqolalar,  ijtimoiy  munosabat,  madaniyat  va  siyosatning  turli 

masalalariga oid broshyuralar e’lon qildi.  

U  tinchlik  va  Yevropa  Xalqlari  urtasida  hamkorlik  g’oyasini  faol 

targ’b  qildi.  Uning  tashabbusi  bilan  «Birlashgan  millatlar  fransuz 

jamiyati»  tashkil  qilindi.  Bu  jamiyat  Yevropa  tarihiy  adabiyotlarida