Reja: Kirish. I bob. Adabiyotlar sharhi. II bob. Asosiy qism

Mezoderma - birlamchi pо‘stloq parenximadan tashkil topib, keng hujayra oraliqlariga ega. Suvda botqoqlikda yashagan о‘simliklarning hujayra oraliqlari kengayib aerenximalarga aylanadi. Birlamchi pо‘stloq parenximasi bir qancha vazifani bajaradi: a) rizodermani plastik moddalar bilan ta’minlaydi, moddalarning surilishiga va ularning hujayralar orqali о‘tishiga yordam beradi; b) turli moddalar sintez qilinadi; v) pо‘stloq hujayralarida jamg‘arma ozuqa moddalar tо‘planadi; g) pо‘stloq hujayralarida tuproqda yashaydigan zamburug‘larni giflari uchraydi.
Endoderma birlamchi pо‘stloqning eng ichki qavati bо‘lib bir qator hujayralardan tashkil topgan. Endoderma hujayralarida qobig‘i kо‘ndalang va radial qobiqlari qalinlashib Kaspari belbog‘ini hosil qilib hujayrani о‘rab turadi. Kaspari belbog‘i suv va suvda erigan moddalarni markaziy silindrga tanlab о‘tkazadi. Endodermaning asosiy hujayralarining qobiqlari qalinlashib yog‘ochlanadi. Lekin ular orasida bir xil hujayralar qobiqlari qalinlashmasdan о‘tkazuvchanlik vazifasini bajaradi va о‘tkazuvchi hujayralar deb ataladi.
Markaziy silindr о‘sish konusini ichki tomonidagi hujayralaridan pleromadan hosil bо‘lib, tashqi tomonidan tirik hujayralardan tashkil topgan perisikl bilan о‘ralgan. Perisikl hujayralari bо‘linib yon ildizlarni hosil qiladi.
Perisikl tagidagi prokambiy joylashib, keyinchalik birlamchi о‘tkazuvchi tо‘qimaga aylanadi. Birlamchi о‘tkazuvchi tо‘qimaning elaksimon naylari protofloyema va undan ichkariroqda markazga tomon metafloyemaning elementlari hosil bо‘ladi. Sо‘ngra floema hujayralarini guruhlar bilan navbatlashib qobig‘i xalqasimon va spiralsimon qalinlashgan protoksilema va markazga tomon qobig‘i tо‘rsimon va nuqtasimon qalinlashgan metaksilema naylari hosil bо‘ladi.
Yosh ildizlarda birlamchi о‘tkazuvchi naylar yulduzsimon shaklda nurlar hosil qilib joylashadi. Floyema bilan navbatlashib kelgan ksilema nurlari ikkita bо‘lsa diarxli, uchta bо‘lsa triarxli, tо‘rtta bо‘lsa tetrarxli, kо‘p bо‘lsa poliarxli tuzilishdagi markaziy silindr deyiladi.