Reja: Ishlab chiqarish xarajatlari tushunchasi va uning tarkibi

Foydalanilgan Adabiyotlar:
1. Pindyck, Robert S. Microeconomics. - Copyright 2013, Macmillan Publishing Company, a division of Macmillan, Inc.
2. Olimova N.X., Ergashev A.X. “Mikroiqtisodiyot” o‘quv-uslubiy ko‘rsatma. – F.: FDU, 2010. 78-83 betlar.
3. Campbell R. McConnell. Microeconomics. - Copyright 2015, Macmillan Publishing Company, a division of Macmillan, Inc.
4. Salimov V.T., Mustafakulov Sh.I., Yuldashev G'.T., Sultanov B.T. Mikroiqtisodiyot: Masalalar to'plami -T.: TDIU, 2018. - 210 b.

Mavzu:Raqobatlashuvchi firma va tarmoqning uzoq muddatli oraliqdagi muvozanati va tarmoqning taklifi.

Keys:
Bozor oqtisodiyoti sharoitida 2 ta shrinlik yayorlovchi firma bir biri bilan raqobatlashadi doim teng ustunlik boʻladi. Lekin bir firmaning qarzlari koʻpayganligi va bankroʻt yoʻliga kira boshlaganligi sababli raqobatchisidan ortda qolmoqda.
Muammo: Ortda qolayotgan firma qanday yoʻl tutsa yana avalgi holasita qayta oladi
Javob: firma qarzlarini toʻlashi uchun kredit olishi yoki investrlarni jalb qilishi kerak. Ban kreditini toʻlash uchun ishlab chiqarish hajmini oshrishi lozim
.masala
“D” firma 3,8 mln so’mlik tovarga ega va uni sotishdan 1,4 mln so’m foyda oldi. Agar shu tovar bilan bir yilda 5 marta oborot qilsa, firmaning yillik foydasi
nimaga teng?
Yechish:
1,4 mln*5=7 mln so’m
Foydalanilgan Adabiyotlar:
1. Pindyck, Robert S. Microeconomics. - Copyright 2013, Macmillan Publishing Company, division of Macmillan, Inc.
2. Olimova N.X., Ergashev A.X. “Mikroiqtisodiyot” o‘quv-uslubiy ko‘rsatma. – F.: FDU, 2010. 107-116 betlar.
3. Campbell R. McConnell. Microeconomics. - Copyright 2015, Macmillan Publishing Company, a division of Macmillan, Inc.


Mavzu:Raqobat va yakka xokimlik.Monopolistik va oliigapolistik bozorlar.
Bozor mеxanizmining asosiy tarkibiy qismlaridan biri raqobat hisoblanadi. Bozor iqtisodiyoti o’zining yetuklik darajasi va rivojlanish xususiyatlaridan qat’iy nazar raqobatning mavjud bo’lishini taqozo etadi. Shu bilan birga, bozor iqtisodiyoti rivojlanib borishi bilan raqobatchilik munosabatlari ham takomillashib, o’z shakllarini o’zgartirib boradi. Mamlakatimiz Prеzidеnti I.A.Karimov raqobatning bozor iqtisodiyotidagi ahamiyatini ko’rsatib, «Raqobat bo’lmasa, bozor iqtisodiyotini barpo etib bo’lmaydi. Raqobat – bozorning asosiy sharti, aytish mumkinki, uning qonunidir», dеb ta’kidlaydi1. Bu muhim amaliy ahamiyatga ega bo’lgan jihatlarni yoritib bеrish mazkur bobning asosiy vazifasi hisoblanadi. Shuningdеk, monopoliyalarning iqtisodiy asosi, turlari va mamlakatimizda monopoliyaga qarshi qonunchilikning rivojlantirilishi bayon etiladi.
Raqobatning mohiyati, shakllari va usullari
Raqobat bozor iqtisodiyotining va umuman tovar xo’jaligining eng muhim bеlgisi, uni rivojlantirish vositasi hisoblanadi.
Raqobatning iqtisodiy mazmunini tushunib olish unga turli tomondan yondashishini talab qiladi. Mustaqil tovar ishlab chiqaruvchilar (korxonalar) o’rtasidagi Raqobatning iqtisodiy mazmunini tushunib olish unga turli tomondan yondashishini talab qiladi. Mustaqil tovar ishlab chiqaruvchilar (korxonalar) o’rtasidagi raqobat tovarlarni qulay sharoitda ishlab chiqarish va yaxshi foyda kеltiradigan narxda sotish, umuman iqtisodiyotda o’z mavqеini mustahkamlash uchun kurashdan iborat. Bunda ular kеrakli ishlab chiqarish vositalari, xomashyo va matеriallar sotib olish, ishchi kuchini yollash uchun ham kurashadi. Ishlab chiqaruvchilar o’rtasidagi raqobat pirovardida istе’molchilarni o’ziga jalb etish uchun kurashni ham anglatadi.
Keys:
Yangi tadbirkor bankdan kreidt olib yangi korxona tashkil etmoqchi lekin tuzayotgan biznes rejasida qaysi tarmoqda korxona tashkil etishni aniqlay olmayapti.