Reja: Ishlab chiqarish xarajatlari tushunchasi va uning tarkibi

Muammo: yangi tadbirkor qaysi tarmoqda yangi korxona tashkil etgani maqul?
Javob:yangi tadbirkor o`z korxonasini monopoli bo`lmagan ya`nib u tarmoqda bitta firma maxsulot tayyorlash va uni sotishda yakka xokim bo`lmagan tarmoqni tanlagani maqul. Chunki bunday tarmoqda tez va oson bankro`t bo`lishi mumkin.
Masala
Aktsiyadorlarning umumiy yig’ilishida aktsiyadorlarga aktsiya nominal
bahosining 9%i miqdorida divident berish qabul qilindi. 250 ming so’m, 300 ming so’m, 800 ming so’mlik aktsiya paketi bor. Aktsiyador qancha foyda oladi?
Yechish
D1=250 000*9%/100%=22 500 so’
D2=300 000*9%/100%=27 000 so’m
D1=800 000*9%/100%=72 000 so’m
Jami aktsiyalar bo’yicha dividend: 22 500+27 000+72 000=101 250 so’m.masala

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Pindyck, Robert S. Microeconomics. - Copyright 2013, Macmillan Publishing Company, a division of Macmillan, Inc. 2. Olimova N.X., Ergashev A.X. “Mikroiqtisodiyot” o‘quv-uslubiy ko‘rsatma. – F.: FDU, 2010. 91-99 betlar. 3. Campbell R. McConnell. Microeconomics. - Copyright 2015, Macmillan Publishing Company, a division of Macmillan, Inc. 4. Salimov V.T., Mustafakulov Sh.I., Yuldashev G'.T., Sultanov B.T. Mikroiqtisodiyot: Masalalar to'plami -T.: TDIU, 2018. - 210 b.

Mavzu:Bozor hokimiyati sharoitida narx belgilaash tamoyillari
Keys:
Bozor iqtisodiyoti sharoitida turli raqobatchi sotuvchilar yashirin xolda maxsulotlarining narxini arzon sotmiqda. Buning evaziga ular kamroq soliq to`lashmoqda,ammo ko`p daromad topmoqdalar. Bundan boshqa raqobatchilari ya`ni boshqa sotuvchilar norozi.
Muammo: Boshqa sotuvchilar bunday vaziyatda qanday yo`l tutishlari kerak?
Javob:Boshqa sotuvchilar yaxshirin holda maxsulot sotayotgan sotuvchilar bilan janjallashmasdan ular bilan zidiyatlarga bormay tegishli davlat organlariga habar berishlari lozim.
.Masala
Ishlab chiqaruvchi firma, ulgurji savdo bilan shug’ullanuvchi firma chakana savdo firmasi, xaridor tizimidan quyidagilar ma’lum bo’lsin: tovar tannarxi – 1 000 so’m, ulgurji savdo xarajatlari – 100 so’m, chakana savdo xarajatlari – 200 so’m. Taqsimlash kanalining har bir qatnashchisi foydasi tovar tannarxi 15% ga teng. Xaridor tovarni qanday narxda sotib oladi?
Yechish:
1 000*15%=150 so’m
Ishlab chiqarish firmasi 1000+150=1150
Ulgurji savdo firmasi 1150+100+(1000*0.15)=1250+150=140
Chakana savdo firmasi 1400+200+150=1750 so’m.