Режа: Бухоро хонлигида шайбонийлар ҳукмронлиги тарихига оид манбалар ва адабиётлар

4 
Мирза Ҳайдар 
Тарихи Рашидий 
1541-1546 
Кашмир 
5 
Ғиёсиддин 
Хондамир 
Ҳабиб ус-сийар 
1520-1524 
Ҳирот 
6 
Ҳофиз Таниш 
Бухорий 
Абдулланома 
1584-1590 
Бухоро 
7 
Муҳаммадёр ибн 
Қатаған 
Мусаххир ал-Билод 
1611 
Бухоро 
8 
Масъуд ибн Усмон 
Кўҳистоний 
Тарихи 
Абулхайрхоний 
1540-1551 
ёки 1543-
1545 йй. 
номаълум 
9 
Зайн ад-Дин 
Восифий 
Бадоеъ ул-вақоеъ 
1538-1539 
йй. 
Тошкент 
10 
Маҳмуд ибн Вали 
Баҳр ул асрор 
1630-1635 
йй. 
Бухоро 

---

11 
Муҳаммад Толиб 
Матлаб ут-толибин 
1673 
Бухоро 
Бу асарларни мавзу манбашунослиги доирасида, яъни улардаги шайбо-
нийлар сулоласи вакиллари таснифи, удел тизими, давлат бошқаруви, 
мансабдор шахслар фаолияти, хўжалик тизими, савдо-сотиқ, солиқ, қўшин 
таъминоти ва ер-сув муносабатлари ва мамлакатнинг ижтимоий-сиёсий 
ҳаётидаги иштирокига оид маълумотларни таҳлил қиламиз. 
Шайбонийлар сулоласи ҳукмронлиги даври туркий тилда ёзилган 
манбаларнинг мавжудлиги билан ҳам характерланади.
Туроннинг ўрта аср 
туркий тили “эски ўзбек тили” сифатида ҳам англашилади. Бу давр учун хос 
асарлар туркий тил вакиллари – давлат соҳиблари бўлган ҳукмдорлар 
топшириғига кўра ёхуд туркий тилли муаррихлар, шоирлар, ёзувчилар 
тарафидан сарой даврасида ҳам яратиларди. Бадиий адабиёт ва тарихга оид 
хилма-хил асарлар темурийлар даври билан бир қаторда шайбонийлар ҳамда 
аштархонийлар даврларида дунёга келди. Шайбонийлар даври ижод аҳли XIV-
XV асрларда фаолият юритган адабиёт, илм-фан, шеърият намояндаларининг 
анъаналарини давом эттириб, ўзларининг ёзма адабиёт ва тарихнависликка оид 
асарларини дунёга келтирдилар. XVI аср ижтимоий-сиёсий ва иқтисодий тари-
хига оид бир қадар фактлар берувчи ҳамда туркий тилнинг маҳсули бўлган 
тарихий, тарихий-географик, бадиий асарлар мавжуд ва улар жумласига 
Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг “Бобурнома”, Муҳаммад Солиҳнинг 
“Шайбонийнома”, муаллифи номаълум “Таворихи гузида” – “Нусратнома”, 
Абдуллоҳ Насруллоҳийнинг “Зубдат ул-осор”, Абу-л-Ғозий Баҳодирхонинг 
“Шажарайи турк” асарлари киради.