Referat mavzu: «Shaxs va jamiyat»

Klasterlarga bo’lishuslubi. Klasterlarga bo’lish – bu o’quvchilarga biror-bir mavzu yuzasidan erkin va ochiq fikr yuritishga yordam beruvchi pedagogik strategiyadir. Bu usul g’oyalar o’rtasidagi aloqalar haqida mulohaza yuritishni rag’batlantirishga imkon beradigan tarkibiy qismlarnigina ajratib olishni talab qiladi. Bu tafakkurning o’ziga xos shakli bo’lib, miyamiz qanday ishlashi bilan yaqindan bog’liq.

Klasterlarga bo’lish da’vat bosqichida ham, mulohaza yuritish bosqichida ham ishlatiladi. U juda sodda va oson esda qoladi:

1. 
   Asosiy so’zni yoki gapni katta qog’oz varag’ining o’rtasiga yoki partaga yozing.
   
2. 
   SHu so’z bilan bog’liq bo’lgan va miyangizga kelgan so’z yoki gaplarni yozavering.
   
3. 
   Sizda paydo bo’lgan g’oyalarni yozishingiz barobarida ushbu g’oyalar o’rtasidagi sizning fikringizcha mavjud bo’lgan bog’liqliklarni ham aniqlab boring.
   
4. 
   Fikringizga qancha g’oya kelsa, shuncha yozing va bu ishni ajratilgan vaqt yoki miyangizga g’oyalar kelmay qolguniga qadar davom ettiring.
   

Klaster usulini qo’llashning bir necha asosiy qoidalari mavjud:

1. 
   Xayolingizga kelgan hamma narsani yozib boring. Bu fikrlarning sifati haqida o’ylamang, ularni faqat yozib qo’yavering.
   
2. 
   Orfografiya va yozishni qiyinlashtiradigan boshqa jihatlarga e’tibor bermang.
   
3. 
   Ajratilgan vaqt tugaguncha yozishni to’xtatmang. Agar birdan g’oyalar xayolingizga kelmay qolsa, unda g’oyalar paydo bo’lgunicha qog’ozga chizib turing.
   
4. 
   Iloji boricha ko’proq aloqalarni belgilashga harakat qiling. G’oyalar sonini, ularning yo’nalishi va ular o’rtasidagi aloqalarni cheklamang.
   
5. 
   Siz ilk bor klasterlar usulini qo’llayotgan bo’lsangiz, guruh dagi barchaga tanish bo’lgan mavzuni tanlang. Namuna sifatida “Vatan”, “Bog’dorchilik” kabi mavzulardan foydalanish mumkin.