|
|
bet | 4/7 | Sana | 14.07.2022 | Hajmi | 27,22 Kb. | | #799344 | Turi | Referat |
| Bog'liq referat
Malyus nızamı
Endi túrmelin menen tájiriybe ótkereyik. Onıń ushın tábiy jaqtılıq túrmelin plastinkanıń optikalıq oǵı O ga perpendikular túrde jóneltiriledi onıń O optikalıq oǵı odaǵı sańlaq wazıypasın oteydi. Optikalıq kósher dep, túrmelinning terbelis so'nmay ótetuǵın baǵdarına aytıladı ). Birinshi túrmelindi nur baǵdarı átirapında aylandırıp, odan ótken jaqtılıq intensivliginiń ózgermegenin kóremiz. Eger nurdıń jolına ekinshi T2 túrmelin plastinkanı qóysaq jáne onı nur baǵdarı átirapında aylandırsaq, ótip atırǵan jaqtılıq intensivliginiń ózgeriwi gúzetiledi. Ekinshi túrmelinnen shıǵıp atırǵan nurdıń intensivligi túrmelin plastinkalardıń optikalıq oqları arasındaǵı cc múyeshka baylanıslı bolıp, túsip atırǵan jaqtılıq intensivligi menen fransuz fizigi E. Malyus (1775—1812) atındaǵı nızam arqalı baylanısqan :
Bryuster nızamı.
Tábiy jaqtılıq eki dielektrikdiń (mısal ushın hawa hám suw) shegarasına túskende bir bólegi qaytadı, bir bólegi bolsa sinib ekinshi ortalıqta háreketlenedi. Bul nurlardıń jolına túrmelin plastinka qoyıp, olardıń bólek qutblanganligiga isenim payda etiw múmkin. Tájiriybeler qaytqan nurda túsiw tegisligine perpendikular bolǵan terbelis sınǵanında bolsa túsiw tegisligine parallel terbelis (strelkalar menen kórsetilgen) ústinlew bolıwın kórsetdi.
Qutblaniwdan paydalanıw.
Qutblaniw hádiysesi xalıq xojalıǵında júdá keń qollanıladı. Bularǵa mexanik júkleniw nátiyjesinde payda bolatuǵın elastik kernew jayların anıqlaw, dawıstı jazıw hám esittiriw sıyaqlı tez aǵatuǵın processlerdi úyreniw mısal boladı. Tájiriybelerdiń kórsetiwinshe, birpara kristallar hám organikalıq elementlardıń eritpelerinen qutblangan jaqtılıq ótkeninde qutblanish tegisliginiń búklemi gúzetiledi. Qutblaniw tegisligin burawshı elementler optikalıq aktiv elementlar dep ataladı. Bunday elementlerge kvars, qumshekerdiń suwdaǵı eritpesi hám basqalar mısal boladı. Naǵız ózi hádiyseden optikalıq aktiv elementlar eritpesiniń konsentraciyasın anıqlawda keń paydalanıladı
Rentgen nurları.
Nemis fizigi v. Rentgen 1895-Jılda trubkada gazlardıń elektr tokı Ótkeriw procesin úyrep atırǵanda belgisiz nurdı jańalıq ashtı. Keyinirek bolsa oǵan rentgen nurları dep at beriwdi sheshedi.
Bul nurlar trubkanıń katoddan shıǵıp atırǵan úlken tezlikli elektronlar túsip atırǵan jayında jasıl sapa nurlanıw islep shiǵariw nátiyjesinde jazıp qoyıldı. Rentgen nurlarınıń ápiwayı nur ushın noshaffof esaplanıwshı adam denesi, qara qaǵaz, karton hám juqa metall qatlamlardan ańsatǵana oǵada alıw qábiletine iyeligi anıqlandi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
|
|