|
Tiykarǵı bólim
Golografiya usılınan házir júdá kóp tarawlarda paydalanıladı. Lekin olardıń eń áhmiyetlisi — maǵlıwmatlardı jazıw hám saqlaw. Golografiya ápiwayı mikrofotografiya usılına qaraǵanda, birdey kólemge júzlegen ret kóp maǵlıwmattı jazıwǵa múmkinshilik beredi. Mısalı, ólshemleri 32 x32 mm bolǵan fotoplastinkaga, hár birewiniń maydanı 1 mm2 den bolǵan 1024 gologrammanı, yaǵnıy 1024 betli kitaptı jaylastırıw múmkin. Golografik yadlı EEM, golografik elektron mikroskop, golografik kino hám televidenie, golografik interferometrler sıyaqlı perspektivalı tarawlar endigina rawajlana jańadan baslap atır.
Golografiyani qollanılıwı mikroskopiyada múmkinshilikler jaratadı : úlken maydan, joqarı ajıratıw hám suwretti úlken tereńligi, nátiyjede úsh ólshemli suwretti alıw múmkinshiligi tuwıladı, bunda tek baqlaw sisteması ózgertirilse boldı.
Golografik metodlardı qóllawda suwret alıwǵa bo'g'liq bolmaǵan processlerdi dizimnen ótkeriwde úlken jetiskenliklerge erisildi. Bul golografik interferometriya bolıp tabıladı. Golografiyadan joqarı dárejeli fotografiyada, radiolokatsiyada akustikada hám basqalar menen kehg qollanılıp atır.
Tolqın fonın atap kórsetiwdiń gologramma usılı pán hám texnikanıń túrli tarawlarında keń qollanıladı hám keleshekte kelesheklerine iye. Biz olardan tek bir neshesin sanap ótemiz. Gologramma quramalı optikalıq element retinde isletiliwi múmkin. Bunday optikalıq element kóplegen pazıyletlerge ıyelewi múmkin. Gologrammalar linzalarning (gologramma - zonalı tor ) rolin oynawı, jaqtılıqnı spektrga ajıratıwı (gologrammalar - diffraktsiya torı ), interferentsiya filtrleri (Lippmann qatlamları ) hám basqalar. Gologramma diffraktsiya torı 1 mm ga 5000 den kóbirek qayıstı óz ishine aladı. Golografiya usılı ápiwayı mikrofotografiya usıllarına qaraǵanda fotoemulsionning kishi maydanında (ásirese qalıń qatlamda ) 100-400 ret kóbirek baspa tekstti jazıp alıw imkaniyatın beredi. Turaqlı 32 x32 mm fotosurat plitasında 1024 gologramma jazıp alınıwı múmkin, olardıń hár biri bir kvadrat millimetr maydandı iyeleydi. Bir gologramma - bul bettiń beti, bir plastinka - bul pútkil úlken kitap.
Dawıslı radio tolqınları hám jaqtılıq tolqınları menen birgelikte isletiletuǵın gologramma ásbapları dawıs yamasa radio tolqınlarınıń tarqalıp atırǵan zatların (dawıslı hám radiovizual kóriw) kóriw imkaniyatın beredi.
Golografik interferometriya usılı hár qanday sırtqı tásir astında kuzatilayotgan obiektte júz bergen ózgerislerdi (mısalı, deformatsiyani) úyreniwge múmkinshilik beredi. Bunday kishi deformatsiyalarni dizimge alıw waqtıniń túrli waqıtlarında bolǵan eki tolqındıń tartılıp ketiwi hádiysesine tiykarlanadı. Qanday etip bunday tolqınlarǵa ırkinish beriwi múmkin? Onıń ushın hár túrlı noqatlarda úyrenilip atırǵan bir obiektten alınǵan eki gologramma birdey fotosurat plitalarına jazıp qóyıladı. Eki dizimge alıwlar arasındaǵı waqıt aralıǵinda deformatsiya sebepli obiekt formasındaǵı azǵantay ózgerisler obiekt tolqınınıń fazasın ózgertiredi. Sol sebepli, eger eki ekspozitsiyalar arasındaǵı waqıt aralıǵinda (fotografik plitalar eki ekspozitsiyalar arasında háreket etpesligi zárúrli bolsa ) birpara deformatsiyalar júzege kelse, ol jaǵdayda bul gologrammalar kórsetilgende biz obiekttiń interferensiya jarıqlar menen kesilgen suwretin kóremiz, olardıń forması menen biz deformatsiyaning ózgeshelikin bahalaymiz. Bul usıldıń ólshew anıqlıǵı júdá joqarı : bul sizge mikronning onnan bir bólegindegi shtammlarni ólshew imkaniyatın beredi. Gologramma járdeminde quramalı bólimlerdi qayta islew kólemi, forması hám sapasın baqlaw qábileti bul usıldı óndiriste eń qımbatlı etedi.
Golografik interferometriyaning áhmiyeti sonnan ibarat, ol hár qanday salıstırmalı ólshewler ushın uyqas jazıwlar standartı menen bólistiriwge múmkinshilik beredi, mısalı, sirt deformatsiyalangan, bir jaǵdaydan basqasına ótkerilgende yamasa qısılǵanında baslanǵısh hám aqırǵı jaǵdaylar bir-birine salıstırǵanda standart bolıp xizmet etiwi múmkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
