Редактор: досент Н

.
Mühafizə, parol
.
Bir cox hallarda DATA MINING-in köməyilə məxvi 
informasiya analiz olunur. Odur ki, informasiyanın təhlükəsizliyi və sistemə giriĢin 
parolla olması təmin edilməlidir. 
17
.
Platformalar
. 
DATA MINING instrumentləri aĢağıdakı platformalarda 
reallaĢdırılır: PÇ Standalone, Unix Server, Unix Standalone, PÇ Çlient, NT Server. 
Göstərilən xarakteristikalar DATA MINING instrumentinin funksionallıq, 
rahatlıq, təhlükəsizlik və məhsuldarlıq kriteriləridir. Ġnstrumentin secilməsi zamanı 

---

569 
tələbatı və həlli tələb olunan məsələləri nəzərə almaq lazımdır. DATA MINING 
texnologiyasının tətbiqi xeyli maliyyə qoyuluĢu tələb etdiyindən, instrumental 
vasitələr elə secilməlidir ki, onlar təkçə çari məsələlərin deyil, həmcinin 
perspektivdə yarana bilən digər məsələlərin də həllini təmin edə bilsinlər. 
 11.11.2.DATA MINING instrumentlərinin təsnifatı 
Mövçud instrumentləri iki qrupa ayırmaq olar. Ən cox yayılmıĢ instrumentləri 
əhatə edən 1-qrupa aĢağıdakı funksional kateqoriyalar daxildir: 
-universal; 
-təsnifat məsələsinin həlli ücün; 
-klaterləĢdirmə və seqmentləĢdirmə ücün; 
-statistik analiz ücün; 
-mətnlərin analizi (Text Mining) və sapmaların axtarıĢı (Ġnformation 
Retrieval) ücün; 
-vizuallaĢdırma ücün. 
Universal instrumentlər
təsnifat, klasterləĢdirmə və verilənlərin ilkin 
hazırlanması metodlarını reallaĢdırırlar. Bir cox tanınmıĢ kommersiya 
instrumentləri bu qrupa daxildir, məsələn: ÇLEMENTĠNE, DB MĠNER 2.0 
ENTERPRĠSE, ĠBM ĠNTELLĠGENT MĠNER for Data, KXEN (Knovledge, 
eXtraçtion ENgines), ORAÇLE DATA MINING, POLYANALYST, SAS 
ENTERPRĠSE MĠNER, SPSS, STATĠSTĠÇA DATA MĠNER. Rusiyada 
yaradılmıĢ POLYANALYST instrumentindən baĢqa DEDUÇTOR paketi də geniĢ 
yayılmıĢdır. Sərbəst yayılan universal instrumentlərdən WEKA daha cox tanınıb. 
JAVA dilində yazılan WEKA paketi praktiki olaraq bütün platformalarda iĢləyə 
bilir. 
2-çi qrup instrumental vasitələr aĢağıdakı məsələlərin həlli ücün tətbiq edilir: 
-assosiativ qaydaların axtarıĢı; 
-qiymətləndirmə, reqressiya və proqnozlaĢdırma; 
-əlaqələrin analizi; 
-ardıçıl Ģablonlar və vaxt sıraları; 
-«Business Ġntelligençe», «Database and OLAP software» instrumentləri; 

---

570 
-verilənlərin cevrilməsi və təmizlənməsi ücün instrumentlər; 
-DATA MINING-in digər proqram paketlərinə salınması ücün kitabxanalar, 
komponentlər və instrumentlər; 
-saytların analizi: VEB MINING, XML MINING; 
-VEB-də axtarıĢ; 
-Audio və Video MINING. 
AĢağıda bütün dünya bazarında tanınan proqram paketləri haqqında qısa 
məlumat verilir. Adları cəkilən paketlərin ĠNTERNET ünvanlarını 

81

-dən 
götürmək olar.