Редактор: А. Тилегенов Редколлегия ағзалары

МуғаллиМ ҳәМ үзликсиз билиМлендириў
146
Сапарова Г.
НМПИ үлкен оқытыўшысы
Таянч сўзлар: 
идеология, аср, маънавият, маданият, ёшлар, одоб-аҳлоқ.
Ключевые слова: 
идеология, век, духовность, культура, молодежь, нравствен-
ность.
 Key words: 
ideology, age, spirituality, culture, youth, morality.
ЖАСлАР РуўХыйлығыНА уНАМСыз ТәСиР ЕТиўШи 
ФАКТОР - «ғАлАБА МәдЕНияТ»
ҳуҚыҚый ТәРБия, МәдЕНияТ
«Тәбийий «Ғалаба мәденият» деген нықап астында әдеп-икрамлық бузықлық 
ҳәм зорлық, индивидуализм, эгоцентризм идеяларын тарқатыў, керек болса, соның 
есабынан байлық арттырыў, басқа халықлардың неше мың жыллық дәстүр ҳәм 
қәдириятлары, турмыс тәрзиниң руўхый негизлерин писент етпеў, оларды уайран 
қылыўға қаратылған қәўетерли қәўиплер адамды тәшиўишке салмай қоймайды».
ислам Каримов
XXI әсирде идеологиялық гүреслердиң ақылға сыймайтуғын түрлери пайда 
болмақта. Айырым идеялық дузақлар көринисинен әсир жаңалығына я болмаса 
«мәденият»ына уқсаса-да, олар адамларға, әсиресе, жасларға майдай жағыўы менен 
жәнеде қәўетерли. Бүгинги күнде ҳеш бир халықтың миллий-руўхый қәдириятларына 
тийкарланбаған, тек ғана мийрим-шәпәәтке, инсаный әдеп-икрамлыққа терис өмир 
тәрзине шығарыўшы «ғалаба мәденият» яки унамсыз тәрепин есапқа алып айтқанда 
«аламанша мәденият»ының әне усындай тәшиўишли таманлары жүдә көп. Булар 
«ғалаба мәденият» деп аталса да, ҳақыйқатында, ол пүткил жер жүзи, ҳәттеки ҳәр бир 
кисиниң санасына шаң салып, руўхыйлық қосындысына айланбақта. Ашынарлысы 
сонда, көп инсанлар бул «мәденият» тәсирине берилип қалғанын, я болмаса оның 
қурбанына айланып атырғанын да сезбейди. Төменде «аламанша мәденият» тың 
уайранлығы ҳәм олардан қырағы, абайлы болыў ҳаққындағы пикир ҳәм усыныслар 
баян етилмекте.
Соңғы пайытларда ҳәр қыйлы унамсыз күшлердиң руўхыйлығымызға қарама-
қарсы болған ҳәм «ғалаба мәденият» нықабы астында қәўетерли иллетлер менен 
суўғарылған идеяларды жасларымыз санасына сиңдириўге урыныўлары күшеймекте. 
Бундай жеркенишли «мәденият» тәсирине дуўшар болған өспирим надан, жеңил-
желпи өмирге қуштар, журты абаданлығы ҳәм халық тынышлығына парықсыз кимсе 
болып ержетеди. Сондай-ақ, «аламанша мәденият» жәмийетте бузғыншылық ҳәм 
зорлықты үгит етиў ҳәмде балаларға қәлеген нәрсесин қылыў- «еркинлик бериў» 
сыяқлы мәниссиз әдетлерди жайыў менен оларды мәңгүртке айландырып, руўхый 
өмирин аўыр ыдыраўға дуўшар қылады.
Бүгин идеологиялық гүреслер, руўхый қарама-қарсылықлар ҳәм басқыншы 
идеялардың түрли «ойын» лары ҳәўиж алды. Халқымыз бундай шараятта ҳәр 

---