Raymond Murphy Red (qizil) unit 1-50

UNIT 14. Have/Has 
Kimdadir yoki nimadadir biror narsa borligini ifodalash yoki borligini inkor qilish uchun egadan 
so'ng have/has so'zlarini ishlatishimiz mumkin. Faqatgina 3-shaxs birlik (he/she/it)da "has" 
ishlatiladi, boshqa holatlarda "have" ishlatiladi. Have/has so'zlari ortidan ko'pincha "got" so'zi 
qo'shiladi. 
I have got a pen - menda ruchka bor. 
We have got a camera - bizda kamera bor. 
You have got a table - sizda stol bor. 
He has got a car - Unda mashina bor. 
She has got a bicycle - Unda velosiped bor 
It has got a book - Unda kitob bor. 
I've got, you've got, it's got kabi qisqartirib yozish ham mumkin. 
Inkor qilmoqchi bo'lsak have/has so'zlaridan so'ng not ishlatamiz: 
I have not got a TV - Menda televizor yo'q. 
Agar savol bermoqchi bo'lsak have/has so'zlarini egadan oldinga o'tkazib, keyin egani, keyin 
"got"ni qo'yamiz: 
Have I got a bool - menda koptok bormi? 
Has she got a phone - Unda telefon bormi? 
Javob berishda ham savolda ishlatilgan funksiyaga qarab, qisqa javob berishimiz mumkin: 
Yes, she has - ha unda bor. No, I have not - yo'q, menda yo'q. Undan ham qisqaroq qilib "No, 
he's not", "Yes, they've", "No, I haven't" kabi usullardan foydalanish mumkin. 
Have/has faqat gap boshida emas, o'rtasi va oxirida ham kelishi mumkin: 
How much money have you got? - Sizda qancha pul bor? 

---

UNIT 15. Present perfect - Hozirgi tugatilgan zamon 
Ingliz tilidagi zamonlarning turlaridan yana biri present perfect deyiladi. Biror voqea o'tmishda 
boshlanib, hozir tugagan holat. Yoki oldinroq sodir bo'lgan, hozir ma'lum bo'lgan. Bu fe'lni 
ifodalash uchun egadan so'ng have/has so'zlarini ishlatib, harakat so'zlariga ied/ed/d o'tgan zamon 
qo'shimchalaridan birini qo'shamiz. 
I have cleaned my shoes - Men poyafzalimni tozaladim. Ya'ni, hozirgina tozalab bo'ldim, kecha 
yoki undan oldin emas, yaqin vaqt oralig'ida tozaladim. 
Present perfectda irregular fe'llarning uchinchi ko'rinishi ishlatiladi. 
Noto'g'ri fe'llar uch xil ko'rinishda bo'lishini aytib o'tdik: 
1. Infinitiv 
2. Past simple 
3. Past participle 
Masalan, past participleda "go" - gone bo'ladi. Ba'zi noto'g'ri fe'llarning 2- va 3-ko'rinishlari bir 
xil bo'lsa, ba'zilari uchchala formati uch xil bo'ladi. Quyida o'sha noto'g'ri fe'llarning ba'zilarini 
keltiramiz: 
be (am/is/are) - was/were - been 
read - read - read 
make - made - made 
break - broke - broken 
build - built - built 
buy - bought - bought 
do - did - done 
drive - drove - driven.