Raymond Murphy Red (qizil) unit 1-50

UNIT 36. Regular and irregular verbs 
Bizga ma'lumki, oddiy o'tgan zamon hamda tugallangan hozirgi zamonda to'g'ri fe'llarga "ed" 
qo'shiladi, noto'g'ri fe'llar birida 2-formatda, yana birida 3-formatda yoziladi. 
Past participle ikkiga bo'linyapdi, harakatni bajaruvchisiga ishora bo'lsa present perfect, 
bajaruvchi noma'lum bo'lsa present passive bo'ladi. Har ikkisida ham noto'g'ri fe'llar 3-formatda 
yoziladi. 
Noto'gri fe'llar besh xil turga bo'linadi. 
1. Uchchala formati ham bir xil: 
cost, hit, hurt, let, put, read, shut. 
2. Ikkinchi va uchinchi formatlar bir xil: 
build - built - built 
buy - bought - bought 
find - found - found 
get - got - got 
have - had - had 
3. Birinchi va uchinchi formatlar bir xil: 
become - became - become 
come - came - come 

---

run - ran - run

4. Uchchala format uch xil:
be - was/were - been
choose - chose - chosen
do - did - done
drink - drank - drunk
drive - drove - driven
eat - ate - eaten
fall - fell - fallen
fly - flew - flown
forget - forgot - forgotten
write - wrote - written
5. Birinchi va ikkinchi format bir xil:
beat - beat - beaten
(va boshqalar).
Quyidagi so'zlarda esa past simple'da "ed" qo'shiladi, past participle'da t harfi qo'shiladi:
burn - burned - burnt
learn - learned - learnt
dream - dreamed - dreamt
smell - smelted - smelt.
UNIT 37. Qisqa javob berish va qisqa tugatish 
Bunday holat ko'proq dialoglarda sodir bo'ladi. Masalan, ikki kishi gaplashib turibdi: 
I am not tired - Men charchamadim. 
I am - men esa charchadim. 
E'tibor bergan bo'lsangiz, ikkinchi odam ega bilan "To be" ishlatdi, xolos. Lekin, bundan uning 
holati birinchi odamga nisbatan qarama-qarshiligi, ya'ni charchagani tushunildi. 
I haven't got a car but my sister has - Mening mashinam yo'q, lekin singlimni mashinasi bor. 
Gapning ikkinchi qismida mashina so'zi ishlatilmasdan, birinchi qismdagi "haven't" so'ziga 
qarama-qarshi ma'no beruvchi "has" so'zi qo'yildi. Ya'ni, inkor so'zi bo'lgan "not" olib tashlandi. 
My brother likes hot weather (Akam issiq ob-havoni yoqtiradi) but I don't (lekin men 
yoqtirmayman). 
"I don't like hot weather" demasdan, qisqa qilib "I don't" deyapdi. 

---

Did you and John enjoy the film? - Siz va Jon filmdan bahra oldinglarmi?

I did but John didn't - Men bahramand bo'ldim, lekin Jon bahramand bo'lmadi.
Have you ever been to Canada - Kanadada biror marta bo'lganmisiz?
Yes, I have - Ha, bo'lganman.
No, I haven't - Yo'q, bo'lmaganman.
My sister can play the piano but I can't - Singlim pionino chalishni biladi, lekin men bilmayman.
E'tibor beramiz, gap qaysi zamon bilan, yoki harakat so'zlaridan oldin keluvchi qaysi so'z bilan
boshlansa, qisqa javob yoki qisqa tugatish ham o'sha so'z bilan kelyapdi. Can, will, should, have,
must va hokazo.
Hozirgi zamonda bo'lsa do/does, oddiy o'tgan zamonda did ishlatyapmiz. Am/is/are qo'yilgan
bo'lsa, qisqartma ham shunga qarab bo'ladi.
I'm not intelligent but you are - Men aqlli emasman, lekin siz... (aqllisiz demoqchi).
Am, is, are, have va will so'zlari bilan qisqa javob berayotganimizda "I'm" shaklida
qisqartirmasdan, doim "I am" deb yozishimiz kerak. Bu qoida meni tushunishim bo'yicha faqat
ijobiy javoblar uchundir. Agar "I'm not" deb inkor qiladigan bo'lsak bo'laveradi. Chunki,
darslikda I'm not, haven't kabi holatlarni ko'rdik.