Равон нутқни ривожлантириш Режа

Тетиклаштирувчи машқлар
Қуёш
Эрта тонгда
Қуёш туриб
Болаларни эркалайди, Бошларини силайди. Билаклар ички тарафи билан бир-бирига теккизилади. Бармоқлар қуёш нурлари каби кенг ёйилган ҳолатда бўлади.
Тарбиячи болаларга фасллар ҳақида мақоллар айттириб машғулотни тугатиши мумкин.

1. 
   Қиш ғамини ёзда е.
   
2. 
   Баҳорги ҳаракат - кузги баракат.
   
3. 
   Ёзги меҳнат - қишги роҳат.
   
4. 
   Ер ҳайдасанг куз ҳайда, Куз ҳайдамасанг юз ҳайда.
   

Болалар билимини текшириш ва мустаҳкамлаш учун саволлар :

1. 
   Бир йилда нечта фасл бор?
   
2. 
   Сиз қайси фаслни ёқтирасиз?
   
3. 
   Меҳнат ҳақида мақоллар айтиб беринг.
   

Тил тафаккур қуроли ва муомала воситаси. Тил миллатнинг ноёб хазинаси бўлиб доимо оғзаки ва ёзма ҳолда намоён бўлган. Бой, ёрқин, мароқли, нутқ сўзлаётган ким бўлишидан қатий назар, унинг нури ҳисобланади. Тилни олийжаноб имкониятлари нутқ орқали, нутқ жараёнида очилади. Нутқ бўлмас экан тилнинг чексиз имкониятлари юзага чиқмай қолаверади. Сўз ва ғазал султони А. Новоий тил ва нутқ муносабатларини шундай изохлайди. «Тил шунча шарафи билан нутқнинг қуролидир. Агар нутқ номаъқул бўлиб чиқса тилнинг манфаатидир».
Демак. Тил қанчалик зўр бўлмасин, у нутқ учуун қурол сифатида хизмат қиларкан. Унинг куч қудрати нутқ жараёнида намоён бўлар экан. Агар тил ўқ бўлса, нутқ камондир. Ўқнинг қудрати, камоннинг қудратига ҳам боғлиқ.
Буюк бобомиз А. Новоий сўзга шундай баҳо берганлар. «Сўздирки, нишон берур ўликка жондин, Сўздирки, берур жонга хабар жонондин. Инсонки сўз айлади жудо ҳайвондин, Балки, гуҳари шарифроқ йўқ ондин».
Қадимги шарқ педагогикасининг ажойиб асарларидан бири «Қобуснома»да ҳам тил ва нутққа алоҳида эътибор берилганки, улар ҳозир ҳам ўз аҳамиятини йўқотмаганини кўрамиз. Кайковус барча ҳунарлар ичида сўз ҳунари – нотиқликни аъло деб билади: «Билинки ҳамма хунардан сўз хунари яхши».
Шунинг учун ҳам киши сухандон ва нотиқ бўлишни такидлайди. Муаллиф нотиқликни эгаллашнинг йўлини тинимсиз меҳнат ва ўрганиш деб уқтиради.
Ҳикоят: «Шундай деб эшитдимки, бир кеча Хорун ар-Рашид бир туш кўрди. Яъни, оғзидаги ҳамма тишлари тўкилиб тушган эмиш. Эрталаб туриб бир таъбирчини чақириб бу туш таъбири нима эканини сўрадик., Таъбирчи деди: Эй амир ал мўмин сенинг ҳузурингда барча қариндош-уруғларинг ўлади, сендан бошқа ҳеч киши қолмайди».