Ravhan hamdamovich ayupov raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratda yangi texnologiyalar o’quv qo’llanma

Almaz Capital, Runa Capital, Kite Venchures, Runet Venchures, 
AddVenture, iTech Capital, ABRT, Mangrove Capital, RBK, Bright Capital, 
Inventure Capital 
va boshqalar. 
Venchur investitsiyalarning bir qancha turalri bo’lib, ular orasida eng keng 
tarqalganlari quyidagilardir: 
1.
 
Biznes loyihaga investitsiya qilish
 (seed investment); 
2.
 
Boshlang’ich biznesga investitsya qilish
 (start-up investment); 
3.
 
Qandayidr mahsulot loyixasi, ishga tushirilayotgan mahsulot yoki hizmat 
lineykasiga va biznes tarixiga ega bo‘lgan kompaniyaga investitsiya qilish
 
(earlystage investment); 
4.
Stabil va perspektiv kompaniyaning mahsulotlarini mukammalashtirish va 
uning bozor ulushini kengaytirish uchun investitsiya (
expansion investment
). 
Venchur investitsiyalarning turlari startaplarning quyida keltirilgan rivojlanish 
bosqichlariga mos tushadi: 
1. 
Ekish bosqichi – Seed, Seedstage
– kompaniyada biznes go’ya bor, mahsulot 
yoki hizmatning prototipi yaratilishi ustida ish olib borilayapti, biznes-reja ishlab 
chiqilmoqda yoki u yo’q, bozorga chiqish va capital axtarish uchun bir qancha 
tayyorgarlik ishlarini olib borish kerak, risklarni baholash lozim, byudjetnu 
rejalashtirish zarur, potentsiyal investor uchun loyihaning taqdimot versiyasini 
ishlab chiqish kerak. Bubosqichda startaplar Ekish fondlaridan yoki biznes-
farishtalardan moliyalashtirish olishlari mumkin. AQSH da super-farishtalar bitta 
loyihaga $1 milliondan ko’proq pul tikishlari mumkin va bunda boshqa venchur 
kapitalistlar bilan sifatli startap uchun raqobat ham qiladilar. Loyihani baholash 
uchun esa huquqiy, moliyaviy, marketing va ilmiy texnik expertiza o’tkaza 
oladigan kompaniyalarga ham murojaat qilinishi mumkin. 
2.