Rangli va qora

 
Molibden uch oksidini olish
Molibden uch oksidi molibden kislotasi yoki paromolibdat ammoniyni 
qizdirish orqali olinadi. 
H
2
MoO
4
→MoO
3
+ H
2
O 
3(NH
4
)
2
0 ∙ 7MoO
3 
∙ 4H
2
O → 7MoO
3
+ 6NH
3
+ 7H
2
O 
Molibden kislotasi 500—550°C haroratda o'zidagi suvni yo'qotadi. 
Paramolibdat ammoniy esa 250—280
0
C da to'liq parchalanadi. 
Bu jarayonlarni olib borish uchun korxonalarda molibden kislotasini qizdirish 
pechida 450—500 
0
C haroratda qizdiriladi. 
Molibden uch oksidini vodorod ishtirokida qaytarish 
 
Molibden uch oksidi vodorod, uglerod, uglerodli tuzlar va metallotermik yo'l 
bilan qaytariladi. Ishlab chiqarishda asosan vodorod bilan qaytarish usuli ko'p 
qo'llaniladi. 
Molibden uch oksidini qaytarish uch bosqichda boradi: 
4MoO
3
+ H
2
= Mo
4
O
11
+ H
2
O (8.1) 

---

191 
Mo
4
O
11
+ 3H
2
= 
4MoO
2
+ 3H
2
O (8.2) 
MoO
2
+ 2H
2
= Mo + 2H
2
O (8.3) 
Bu reaksiyalar uchun muvozanat konstantasi — suv bug'i parsial bosimi bilan 
vodorod gazi parsial bug' bosimlarining nisbati orqali ifodalanadi: 
K 
m
=P 
H2O
/P 
H2
(1) va (2) reaksiyalar uchun 400—700°C harorat oralig'ida muvozanat 
konstantasi molibden uch oksidini qaytarish volfram uch oksidini qaytarishga 
qaraganda birmuncha yuqori qiymatga ega bo'ladi. 
Demak, bir xil sharoitda MoO
3
→
MoO
2
o'tish harorati WO
3
→
WO
2
o'tish 
haroratidan past haroratda borishini ko'rsatadi. (3) reaksiya esa molibden uchun 
muvozanat konstantasi volframga qaraganda neytral qiymatga ega, demak, MoO
2
ning metall holigacha qaytarilishi yuqori haroratda sodir bo'ladi. Shunga ko'ra, 
birinchi bosqichda qaytarilish jarayoni past haroratda, taxminan 450-550°C da, 
oxirgi bosqichdagi qaytarilish jarayoni esa 1000— 1100°C da amalga oshiriladi. 
Ishlab chiqarish sharoitida molibden uch oksidini qaytarish jarayoni 2 yoki 3 
bosqichda olib boriladi. 
Birinchi bosqichda (MoO
3