Rajabov Sarvarning “Analitik kimyo”

I.2. Gravimetrik analizning bajarilish tartibi.

I.2. Gravimetrik analizning bajarilish tartibi.

Ko’pchilik hollarda yuqorida aytib o’tilgan usullardan biri – cho’ktirish usulidan foydalaniladi. Moddalarning miqdorini tortma analizning cho’ktirish usuli bilan aniqlash quyidagi bosqichlardan iborat:

• analiz uchun namuna olish;

• olingan namunani eritish;

• cho’ktirish shaklini tanlash;

• cho’ktiruvchi modda (reagent)ni tanlash;

• cho’ktirish sharoitini tanlash;

• cho’kmani ajratish (filtrlash), yuvish;

• cho’kmani quritish va tortiladigan shaklga o’tkazish;

• analiz natijalarini hisoblash.

Analiz uchun namuna olish.

Analiz uchun olingan modda miqdori namuna deyiladi. Olinadigan namuna miqdorini aniqlash usuli (makro-, yarimmikro-, mikroanaliz) cho’kmaning xususiyati va tuzilishiga (kristall, amorf) bog’liq.

Tajribalar natijasi shuni ko’rsatadiki, hosil bo’ladigan cho’kma kristall tuzilishli bo’lsa, massasi 0,5 g, amorf tuzilishli modda bo’lsa, 0,1—0,3 g atrofida bo’lishi kerak. Namunaning massasi cho’ktirish reaksiyasining tenglamasi asosida quyidagi formula bilan hisoblanadi: