Радиотехник тизимлар назарияси асослари

d) Quyoshdan otilib chiqqan plazma bulutlarning Yer yoidoshlariga ln'sir xavfi. Biz internetga to ia bogiiq jamiyatmiz. Internet Yer aloqa yoidoshlari bilan bogiiq va bu kosmik radiatsion sharoitni muntazam kuzatib vn tekshirib borishni taqozo etadi. Quyoshdan otilib chiqayotgan kuchli
/aryadlangan zarralar yoidoshlar uchun katta xavf tug‘dirishi mumkin. ( haqnash paytida hosil boigan 10 MeV energiyali proton yoidoshni teshib oiishi uning elektron priborlarini ishdan chiqarishi mumkin.
2-bob
QUYOSH SISTEMASI JISMLARINING TABIATI


2.1. Quyosh sistemasiga kiradigan jismlarni tekshirishning xususiyatlari

Quyoshning atrofida, uning tortish kuchi ta’sirida aylanadigan barcha lismlar Quyosh sistemasini hosil qiladi. Bular 8 ta katta sayyora, 2 ta ckzosayyora, 20000 dan ortiq mayda (d >1 km) sayyora (asteroid), 1100 dan ortiq kometa, ko‘plab meteoridlar (d <1000 m), chang va gaz holat- dagi moddadir.

Bu jismlar ko‘p bo‘lsada, ularning massasi kichik bo‘lib, massalari

(in) ning yig‘indisi Quyosh massasining qariyib mingdan

birini tashkil etadi. Biroq ularning harakat momenti miqdorlari yig‘indisi Quyoshning aylanish momenti miqdoridan 200 marta katta. Buni tushun- lirish muammo bo‘lib qolmoqda.
57

www.ziyouz.com kutubxonasi

Quyosh sistemasiga kiradigan jismlar o‘zlaridan yorug'lik chiqarmaydi. Biz ularning Quyosh nurlari yoritib turgan qismlarini ko‘ramiz va ularni tekshirish uchun maxsus usullar ishlab chiqilgan. Hozirgi paytda avtomatik stansiyalar yordamida sayyora yuziga avtomatik o ‘lchash apparatlari tushirilmoqda, sayyora atmosferasi va jism tuzilishi tarkibi, temperaturasi aniqlanmoqda. Biroq avtomatik apparatlar yordamida bunday aniq o‘lchashlar hali keng hajmda bajarilmayapti. Buning sababi ular ko‘p xarajat talab qiladi, har qanday davlat ham bunday tekshirishlarni yoiga qo‘ya olmaydi. Kosmik apparatlar yordamida bajarilgan noyob eksperimentlar an'anaviy astrofizik usullardan olingan natijalarni inkor etmadi, balki toidirm oqda va boyitmoqda.
An’anaviy astrofizik tekshirish usullari, sayyora yuzidan (atmosferasi- dan) qaytgan Quyoshning yorugiik nurlarini oichashga (fotometriya), spektrga yoyib spektral tahlil qilishga (spektrometriya, spektrofotometriya) asoslangan.