R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

k esim ning 
payt 
valentligini 
hoi
v a zifa sid a g i o 'tg a n zam on m a ’noli so'zshakllar bilan to'ldiradi:
kecha keldi, o 
bajargan 
edim
 
kabi.
H ozirgi z a m o n . Z am on n in g bu turi Z K U G M sin i «liarakatning
n u t q , m o m e n tid a
yuz 
berayotganligini 
ifodalash» 
tarzida
x u su siy la sh tir a d i. 
M a ’nolardagi 
«davom iylik», 
«tugamaganlik»
u n su rlari u n d a g i boshqa kategoriya tajallisi b o ‘lib, za m o n n in g
su b sta n sia l m a ’nosiga daxli y o ‘q. «Davomiylik;», «tugallanm aganlik»
U G M d a g i kategorial m a ’no bilan z ic h holatdagi yondosli m a’no.
Bu z a m o n m a’nosi:
[-yap];
[-
yotib];
[-
yotir\;
\-moqda]
affikslari b ila n ifodalanadi.
Shakllar orasidagi farq s o f uslubiy asosda. Aniqrog'i, 
[-yap-]
u m u m u slu b iy v a keng iste’m o llilig i, 
[-yotib-] va [-yotir]
dialektal va
p o e t ik x u su siy a ti bilan, 
[-moqda]
shakli kitobiy uslubga xosligi bilan
xarakterlanadi. 
Ularda za m o n n i 
ifodalashda farq 
sezilm aydi.
Q iy o sla n g : 
(o ‘qiyapman), (o ‘qiyotirman), (o ‘qiyotibman),
(
o'qimoq-
dam an).
[ Yot
], 
[tur], [yur], [o‘tir]
birliklari ko‘m akchi fe ’l vazifasida
k e lib , hozirgi z a m o n shaklining analitik ko'rinishini hosil qiladi: