R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

an iqlovch i atamasi bilan nomlanadi. Biroq bu atamalar ostida
tu sh u n ilu v ch i hodisalar so‘z va gap kengaytiruvchisi farqlanishi
nuqtayi nazaridan baholansa, butunlay boshqa holat vnjudga keladi.
K en gay uvchi 
so‘z 
gapning 
kesimi 
mavqeida 
kelganda, 
gap
kengaytiruvchisi gap lisoniy strukturasiga bevosita daxldor bo‘ladi.
M a s a la n , 
Jahongir kitobni tez o'qidi gapining lisoniy Struktur
sx e m a si quyidagicha (48-jadval):
48-jadval
E.
H
W
Pni
o ‘qi
▲
kitobni
-di
feahongir
tez
Bundagi 
uclita 
so‘z 
— 
bevosita 
konstruktiv 
bo‘lak
vocjelantiruvchisi. Bular: 
Jahongir, tez, o'qidi. Faqat kitobni so‘zi
b evosita. 
o ‘qi so‘zi orqaligina lisoniy strukturaga daxldor boMadi.
B u la r
JTahongir tezo'qigan kitobni men olaman tarzida o ‘zgartirilsa,
364

---

oldingi gapda gap kengaytiruvchisi va gapning konstruktiv bolaklari
ifodalovchici b o ‘lgan 
Jahongrr, tez so‘zlari endi awalgi mavqeidan
mahrum 
bo'ladi. 
U lard agi 
konstruktiv 
bo‘laklarga 
bevosita
daxldorlik bilvositalikka, g a p kengaytiruvchilik so ‘z kengaytiruv-
chililcka aylanadi. Bu gapning Struktur sxemasiga diqqat qiling
(49-jadval):
___________________________________________________