R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

F onetika,
le k s ik a v a m orfologiyada b o ‘lgani kabi sintaksisda ham lisoniy va
n u t q iy jü h a t 
farqlanadi. 
M a ’lu m k i, 
lison iy 
hodisa 
bevosita
k u z a t is h d a
berilm aganlik 
(m oddiylikdan 
xolilik), 
m iqdoran
c h e k lilik , 
takrorlanuvchanlik, ijtim oiylik va majburiylik: belgisiga
ega, u b e v o s it a kuzatishda berilganlik, m iqdoriy cheklanm aganlik,
b e ta k r o r lilc , in d ividuallik , ixtiyoriylik sifatiga ega b o ‘lgan nutqiy
h o d is a g a q a r a m a -q a r sh i turadi.
N T u tq ry sintaktik birlik sifatida nutqda qo'llanadigan, sezgi
a ’z o la r ig a t a ’sir qiladigan, o ‘qish, y ozish , aytish, eshitish m um kin
b o ‘l g a n s o ‘z b irikm asi va gap tushuniladi. L isoniy sintaktik birlik
esa 
s o cz
b ir ik m a s i va gap hosil qilish qolipi. Lisoniy sathga tegishli
b o ‘lg a
n lig i 
u ch u n u la m i 
lisoniy sintaktik qolip
(qisqacha 
L S Q ) 
deb
ataym iz.
L S Q
g'ish t qolipiga o ‘xshaydi, In son ongida ham so ‘zlash,
n u t q n i 
slnakllantirish 
m aqsadida 
leksem alarni 
s o ‘z 
birikm asi
s h a k lig a k e ltir is h , gap hosil qilish qolipi mavjud. U lar 
LSQ, model,
k o n stru ksiya, qurilma
deb n o m lan sa-d a, aslida bir tushunchan i
if o d a la y d i. 
M asalan, 
kitobni о ‘qimoq
kabi ch ek siz birikm ani
c h iq a r a d ig a n [ o t tushum kelishisi + fe ’l] so ‘z birikmasi qolipi qanday