(yozfnay tur);
2
) k o'm a k ch i fe ’lga qo'shiladi:
(yoza ko'rma);
3) har ikkalasiga qo'shiladi:
(yoz/nay qo'yma).
U c h in c h i
ko'rinishda
sh ak liy-m a’noviy
nom uvofiqlik yuz
b erib , b o 'lish siz shakl b o lish lilik n i ifodalaydi.
[-
may/masdan]
b o ‘lishsizlik ko'rsatkichi fe ’lning ravishdosh
sh a k lig a xos. U n i ravishdosh shakli sifatida ajratishning bir nechta
a s o s i bor. M asalaga tarixiylik nuqtayi nazaridan yondashilsa, uning
—m a + y
tarkibli em asligi oyd in lash ad i. Turkiy tilda 0 ‘rxun-E nisey
yod gorlik larid an tortib X V asrgacha bo'lish siz ravishdosh shakli [-
m azib], [-madin], [-mayin]
va h. k o ‘rinishida b o ‘lgan. O 'zbek
tilid a g i [ -
m ay
] q o ‘shim chasidagi
y
m ana shu qadim iy
[-mazib],
[-
m adin], [-mayiri]
q o ‘shim chasi tarkibidagi
ikki tish oralig‘ida
ta la ffu z etilu v ch i
[z]
va u n in g boshqa turkiy tillardagi m uqobili
b o ‘ lgan
[d],
[/] ga nisbat beriladi. D em a k ,
[-may]
q o ‘shim chasi [-
m azib],
[-madin], [-mayin]
q o ‘sh im ch asi tarkibidagi
-ib,
-in
q ism la rin in g tushib q olish i natijasida h osil b o ‘lgan. T adqiqotchilar
fikriga ko'ra,
[-may]
b o ‘lishsizlik sliaklidagi [-_y] tovu sh i bilan
o ‘qiy
so 'z id a g i [-y] boshqa-bosh qa m anbalardan kelib chiqadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |