R espublikasi s og'liqni saqlash vazirligi Toshkent farm atsevtika instituti

Rutinning chinligini va tozaligini qog’oz xromatografiya usulida aniqlash
Rutin, Rutinium, 3-ramnoglikozid-3,5,7,3,4 - pentaksiflavon
0,01 g rutin (aniq tortma) 10 ml 95% li etil spirtida suvli hammom ustida eritiladi, so’ngra 
sovitiladi, hosil b o ’lgan eritmadan kapillyar yordamida olib xromatografik qog’ozning start 
chizig’iga nuqtasimon ko’rinishida tomiziladi. Xromatografik qog’oz yaxshilab havoda quritiladi va 
n-butanol, sirka kislota va suvdan (4:1:5) tayyorlangan erituvchilar aralashmasi bilan to ’yingan 
xromatografik kolonkadan olinadi va havoda erituvchilarning hidi ketguncha quritiladi.
Quritilgan xromatografik “UB-254” nuri oqimida ko’riladi. Bunda 
rutin moddsining to ’q 
jigarrangdagi faqat bitta dori ko’rinadi.
Keyinchalik xromatogramma natriy gidroksidning 10% eritmasi bilan purkaladi, natijada dog’ 
rangga bo ’yaladi. Rutin dog’ning R f qiymati hisoblanadi.
Rf=a/b
Bu yerda, a - xromatogrammadagi dog’ning bosib o’tgan masofasi, sm;
b - erituvchilar aralashmasining bosib o’tgan masofasi, sm;
Digitoksin tarkibida aralashma holdagi turli glyukozidlarni qog‘oz xromatografiyasi
yordamida aniqlash
2 
x 50 sm o ‘lchamda qirqib olingan hamda 20% formamidni metil spirtidagi eritmasi bilan 5 
daqiqa davomida shimdirilgan «tez» xromatografik qog‘ozga 0,02 ml digitoksinni 0,01% spirt- 
xloroform (1:1) nisbatdagi aralashmasidagi eritmasidan start chizig‘iga o‘tkaziladi.
Xromatogramma ksilol: metil-etil keton (1:1 ) nisbatdagi aralashmasi va formamid bilan 
to ‘yintirilgach, yuqoridan pastga harakatlanuvchi fazada olib boriladi. Q o‘zg‘aluvchi faza 30 sm 
masofa bosib o ‘tgach uni kameradan olinib, 1200 C haroratda 1 soat davomida quritgich shkafida
245

---

quritiladi. So‘ngra xromatografik qog‘oz 15 hajm 25% uchxlor sirka kislotasining spirtdagi eritmasi 
va 1 hajm yangi tayyorlangan 3% xloramin B eritmasi aralashmasi bilan purkaladi. Xromatogramma 
800C haroratda 5 daqiqa quritilib, ulrabinafsha nurida 
ko‘riladi. Bunda digitoksinga xos sariq 
rangli bitta dog‘ ko‘rinishi lozim. Boshqa aralashmalar bo ‘lishi taqiqlanadi.