Р 38 р 38 О. Д. Раҳимов, И. Х. Сиддиқов, М. О. Муродов. Ҳаёт фа

3.1.4. Меҳнат муҳофазасини режалаштириш
Ишлаб чиқаришда меҳнат шароитини яхшилаш ҳамда соғлом 
ва хавфсиз иш шароитини ташкил этиш учун биринчи навбатда 
меҳнат муҳофазасини яхшилаш бўйича режали тадбирлар ишлаб 
чиқиш талаб этилади. Бу режали тадбирлар Касаба уюшмаси 
қўмитаси билан келишилган ҳолда тузилмоғи ва зарур маблағлар 
билан таъминланмоғи зарур. Меҳнат муҳофазасини яхшилаш 
бўйича бажариладиган барча ишлар бир йилга, беш йилга ва 
келажакка мўлжалланган режалар асосида амалга оширилади. 
Меҳнат муҳофазасини яхшилаш бўйича тузиладиган бир 
йиллик режада кўзда тутилган тадбирлар маъмурият билан касаба 
уюшмаси қўмитаси ўртасида тузилган меҳнат муҳофазаси бўйича 
жамоа шартномасида ўз ифодасини топади. Жамоа шартнома 
лойиҳаси йил бошида ишчиларнинг умумий мажлисида 
муҳокамага қўйилади ва у маъқуллангач ташкилот маъмурияти 
ҳамда касаба уюшмаси қўмитаси томонидан тасдиқланади. 
Меҳнат муҳофазасини яхшилаш бўйича тузиладиган 
тадбирлар асосан қуйидаги бўлимларни ўз ичига олиши мумкин: 
а) Ишлаб чиқаришда бахтсиз ҳодисаларни олдини олиш: 
- барча янги қурилаѐтган объектларни меҳнат муҳофазаси ва 
хавфсизлик техникаси масалаларини қамраб олган ишлаб 
чиқариш ишлари лойиҳаси билан таъминлаш;
- иш жойларида ишлаѐтган барча машина ва механизмлар-
нинг созлиги ва техникавий ҳолати устидан қатъи назорат қилиб 
бориш ҳамда уларни белгиланган вақтларда синовдан ўтказиш;
- содир бўлган бахтсиз ҳодисалар яна такрорланмаслиги учун 
уларни таҳлил қилиб бориш;
- хавфсизлик техникаси ҳолати устидан уч босқичли 
маъмурий-жамоат назоратини доимий равишда олиб бориш; 
- хавфсиз меҳнат шароитини таъминлайдиган янги мослама 
ва воситалар ишлаб чиқиш;
- электр қурилмалари ва жиҳозларининг ерга уланганлигини 
текшириб бориш;

---

60 
- ишчиларни махсус кийим бошлар ва шахсий ҳимоя 
воситалари билан таъминлаш, улардан фойдаланиш даражасини 
назорат қилиб бориш;
- ишчилар ва инженер-техник ходимларни хавфсизлик 
техникаси бўйича қўлланмалар билан таъминлаб бориш.