Qutlimuratov nurbek matkarimovichning mahalliy xomashyolar va chiqindilar asosida yangi ionitlar sintezi

Polimer materiallarning skanerlovchi elektron mikroskopik tahlili
Ion-almashinuvchi xossaga ega bo’lgan materiyallarning eng muhim xususiyatlardan yana bittasi bu olingan sorbentning sirt morfologiyasi hamda mikrostrukturaviy xossalaridir. Chunki sirt morofologiyasi hamda mikrostrukturaviy xossalari ion-almashinish xususiyatiga ega materiyallarning fizik-kimyoviy va sorbsion xossalarini baholashda juda muhimdir. Sorbentlarning bunday xossalari skanerlovchi elektron mikroskop (SEM) yordamida aniqlandi. [109, 204–208 b.]. SHuning uchun PVX asosida olingan poliamfolitning morfologik va sirt tuzilishi o‘rganildi. Olingan natijalar 2.3.4 – rasmda keltirilgan.

2.3.4-rasm
2.1.6 - rasm. PVX-A-N-S-1 SEM mikrofotografiyalari va X-ray element tahlili.

Yuqorida keltirilgan SEM mikrofotografiyalaridan ko‘rinadiki olingan namunalar bir xil tuzilishli burmalar hosil qilgan. Bu esa PVX asosida olingan sorbent katta sirt yuzasiga ega bo‘lganligini ko‘rsatadi. Bunday morfologik tuzilishga egaligi uni turli ionlariga nisbatan yuqori sorbsion xossa namoyon qilishiga asos bo‘ladi. Tadqiqotlar natijasida PVX asosida olingan poliamfolitning tarkibida ham SO₃H ham NH(C₂H₅OH) tutganligi, g‘ovak tuzilishli ham kation ham anion almashinish xususiyatiga ega bo‘lgan ionit sintez qilinganligidan dalolat beradi.

III BOB. MAHALLIY XOMASHYOLAR VA IKKILAMCHI CHIQINDILAR ASOSIDA OLINGAN IONITLARNING FIZIK-KIMYOVIY XOSSALARI
Bugungi kunga kelib turli sohalarida foydalaniladigan sorbentlar bir qator xususiyatlarga ega bo‘lishi kerak. Xususan turli ionlarga nisbatan yuqori sorbsion sig‘imiga ega bo‘lishi, suvda erimasligi, haroratning o‘zgarishiga mexanik barqaror bo‘lishi hamda iqtisodiy kam xarj bo‘lishi bilan birgalikda, ko‘p marta qayta ishlatish xususiyatiga ega bo‘lishi, kimyoviy jihatdan oksidloachilarga, kislotalarga, asoslarga barqaror bo‘lishi, suvni tozalash jarayonida texnologik, ekologik va iqtisodiy talablarga mos kelishi kerak. SHu xususiyatlarga ega bo‘lgan, agressiv fizik-kimyoviy ta’sirlarga barqaror bo‘lgan, yangi ion almashinuvchi ionitlar sintez qilish dolzarb masalalaridan biridir. SHuning uchun olingan ionitning tarkibi va tuzilishi zamonaviy usullar yordamida o‘rganildi. Sanoatda qo‘llanuvchi ionitlarga turli xil talablar qo‘yiladi shu talablardan eng asosiylaridan biri bu termik va kimyoviy barqarorlik hisoblanadi.