Qurilish vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti

 
8.2. Shlakoportlandsement tarkibi, islab chiqarish va qo‘llash sohalari 
 
Bu portlandsement klinkerni domna yoki elektrotermofosforli shlak va ikki suvli 
gips  bilan  birgalikda  tuyib  olinadigan  gidravlik  bog‘lovchi  moddadir. 
Shlakoportlandsementga  shlak  massa  bo‘yicha  21%  dan  kam  va  60%  dan  ortiq 
bo‘lmagan  miqdorda  qo‘shiladi.  300  markali  shlakoportlandsementga  shlak  massa 
bo‘yicha 60% dan ortiq, ammo 80% dan ko‘p bo‘lmagan miqdorda qo‘shiladi. Gipsni 
bog‘lovchi  moddalarning  tutib  qolishini  tezlashtirish  uchun  kiritiladi.  Uning  narxi 
portlandsement  narxidan  15  –  20%  arzon  bo‘ladi.  Bugungi  kunda  ishlab 
chiqarilayotgan  sementning  25%  ini  shlakoportlandsement  tashkil  qiladi.  Klinker 
olishda shlakldan gilli komponent sifatida foydalanish maqsadga muvofiqdir. Bunday 
klinker  tayyorlashda  shlak  avval  600  –  700
0
S  dan  ortiq  bo‘lmagan  haroratda 

---

173 
 
quritiladi,  1  –  2%  namlik  qolguncha,  qolgan  ishlab  chiqarish  jarayonlari  esa 
portlandsement zavodlarida qo‘llaniladigan jarayonlar kabi kechadi. Quritilgan shlak, 
portlandsement klinkeri va gips o‘lchab sharli tegirmonda tuyiladi. 
 
 
 
9.1-rasm. Gil komponenti o‘rniga granullangan shlakni ishlatib shlakoportlandsement ishlab