Qurilish materiallari va konstruksiyalari

Joriy nazorat uchun nazorat savollar:

1. 
   Funksional talab deb nimaga aytiladi?
   
2. 
   Binoning me’moriy-badiiy echimi deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Binonig olovbardoshligi deganda nimani tushunasiz?
   
4. 
   Binolarning xizmat davrlari haqida ma’lumot bering?
   
5. 
   Binoning iqtisodiy talablari deganda nimani tushunasiz?
   

Darsni o’tishda qo’llaniladigan pedagogik texnologiya turi:
- Aqliy hujum


Darsni o’tishda qo’llaniladigan texnik vosita turi:

• 
  Ko’rgazmali qurol
  
• 
  Proektor
  
• 
  Slayd
  
• 
  
• 
  Tarqatma material
  

3-mavzu (2 soat).
FUQARO BINOLARINI LOYIHALASHDA YAMT. QURILISH KONSTRUKSIYALARINI BIR XILLASHTIRISH VA TIPLARGA AJRATISH HAMDA STANDARTLASH.


Reja:

1. 
   Bino va inshootlarni loyihalashda namunaviylashtirish, birxillashtirish va sanoatlashtirish tushunchalari.
   
2. 
   Bino va inshootlarni loyihalash va qurilish ishlarini amalga oshirishda yagona modul sistemasi.
   

Tayanch so’zlar: industlashtirish, yuqori texnologiyalar, ishlab chiqarish korxonalari, namunaviylashtirish (tipizatsiya), bir xillashtirish (unifikatsiya), uzaro almashtirish, universallik, maxsus ro’yxatlar (katalog)lar, yagona modul sistemasi (YaMS), modul (M), utkazuvchi modullar (UM), yaxlit (YaM) va bulinuvchi (BM) modullar, nominal o’lcham, konstruktiv o’lcham, asl o’lcham.

Fuqaro binolarining xajmiy tarxiy yechimlarini, konstruksiyalar o’lchamlarini va kurilish buyumlarini unifikatsiyalash Yagona modul sistemasi (YaMS), yani bino va uning elementlari o’lchamlarini urnatilgan tartibda teng bulinuvchi koidalar asosida jamlash, yoki modullash asosida amalga oshiriladi. Xozirgi kunda amal kiluvchi koidalar asosida modul (M) sifatida 100 mm lik o’lcham kabul kilingan. Unifikatsiyalangan o’lchamlarga mos bo’lgan barcha binolarning o’lchamlari 100mm.ga teng va koldiksiz bulinishi shartdir. Bino va inshootlar kurilishida unifikatsiyalash darajasini oshirish maksadida utkazuvchi modullar (UM) kabul kilingan bulib, uz navbatida utkazuvchi modullar yaxlit (YaM) va bo’linuvchi (BM) modullarga ajratiladi. Yaxlit modullar bino va inshootlarning xajmiy tarxiy yechimlari xamda yirik konstruksiyalarning o’lchamlari uchun xos bulib 6000, 3000, 1500, 1200, 600, 300 va 200 mm. o’lchamlar uchun mos ravishda 60M, 30M, 15M, 12M, 6M, 3M va 2M kurinishida belgilanadi. Bulinuvchi modullar esa uncha kattalikka va kalinlikka ega bulmagan konstruktiv elementlar va buyumlar uchun xos bulib 50, 20, 10, 5 ,2 va 1 mm. o’lchamlar uchun mos ravishda 1\2M, 1\5M, 1\10M, 1\20M, 1\50M va 1\100M kurinishida belgilanadi. YaMS buyicha o’lchamlarni nominal, konstruktiv va asl holatda karaladi.

Nominal o’lcham hamma vakt M ga teng bulinuvchan holatda belgilanib, bino va inshootlar yoki ularning konstruksiya va buyumlarining (ularga tegishli bo’lgan chok va oraliqlar (zazor) ni xam hisobga olganh) loyiha o’lchamidir.