Qurilish materiallari va buyumlari

 
Mineralpaxtaning siqilishdagi mustahkamlik chegarasini aniqlash 
Umumiy tushuncha. 
Materialning siqilishdagi mustahkamlik chegarasi deganda, shu materialdan 
tayyorlangan namunaning emirilishiga sabab bo‘ladigan kuchga mos bo‘lgan zo‘riqish tushuniladi. 
Asbob va uskunalar. 
CHizg‘ich, gidravlik press. 
Ishlash tartibi. 
Tayyorlangan namunalarning siqilishdagi mustahkamlik chegarasini aniqlash 
chog‘ida namunani gidravlik pressning pastki tayanchiga shunday o‘rnatish kerakki, uning geometrik 
markazi tayanch markazi to‘g‘risida joylashsin. SHundan keyin pressning yuqorigi tayanchi namuna 
ustiga tushirib qo‘yiladi va press nasosi ishga tushirilib, namunaning dastlabki qalinligi 10% 
kamayguncha siqiladi. Pressning nazorat mili siquvchi kuchni ko‘rsatib turadi.
№ 
O‘lchamlari, sm 
Namuna 
yuzasi,sm
2
Buzuvchi 
kuch, kgs 
Siqilishga mustaxkamlik 
chegarasi, kgs/sm
2
(MPa) 
uzunligi 
eni 
1 
2 
2 ta namunaning o‘rtacha qiymati ....... 
Hisoblash formulasi: 
S
P
R
с

Mineral paxtaning issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsientini aniqlash 
Umumiy tushuncha. 
Mineralpaxtaning issiqlik o‘tkazuvchanligi ITS-1 asbobida aniqlanadi. 
Buning uchun o‘lchamlari 150x150 mm va qalinligi 10-25 mm bo‘lgan namunalar tayyorlash kerak. 
Namunalarning issiqlik o‘tkazuvchanligi kam xatolik bilan aniqlash uchun ularning qalinligi 10-15 mm 
bo‘lishi kerak. Issiqlik o‘tkazuvchanligi yuqori bo‘lgan namunalar qalinligi 20-25 mm bo‘lishi kerak
. 
Asbob-uskunalar. 
ITS-1 issiqlikni aniqlash asbobi, chizg‘ich, namuna
. 
Ishlash tartibi. 
Materiallarning issiqlik o‘tkazuvchanligini aniqlashni uchun tayyorlangan namuna 
ITS-1 asbobidagi sovutgich va isitgich orasiga qo‘yiladi va kerakli darajada mahkamlanadi. «ỏ » tugmasi 
bosiladi, qurilma ekranida namunaning qalinligi va taxminiy issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsienti 
qiymatlari kiritiladi va o‘lchash boshlanadi
. 
№ 
Namuna qalinligi, sm 
Issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsienti, 
λ, Vt/(m·°S) 
a 
b 
h 
1 
2