Qurilish materiallari va buyumlari

Donali gidroizolyasiya buyumlari.
Fasonli bitumli listlar LB-500 va LB-600 markalarda 
ishlab chiqariladi. SHimdirilgan bitumli massaning yumshash harorati 60
0
S kam bo‘lmasligi kerak. 
Ular tom qoplamalarining yuza qismiga ishlatiladi.
Armaturalangan plitalar bitumli issiq mastikani Yoki issiq asfalt qorishmasini, metall to‘r Yoki 
shisha mato bilan armaturalab, presslash usulida tayyorlanadi. Armaturasiz plitalar aynan shunday 
kompozitsiyalar asosida armaturasiz tayyorlanadi. Ushbu plitalar qurilish konstruksiyalarini, 
poydevorlarni gidroizolyasiyalashda va deformatsiyalanuvchi choklarni berkitishda ishlatiladi.
GIDROIZOLYATSIYA MATERIALLAR 
1.
 
Gidroizolyasiya mastikalari 
 
2.
Emulsiya va pastalar
3.
Asfaltli qorishmalar va betonlar
Gidroizolyasiya mastikalari
Mastika neft bitumlari Yoki qatronlar mineral o‘ta mayda to‘ldirgichlar va 
modifikatsiyalovchi qo‘shimchalar asosida olingan plastik kompozitsion materialdir. Mastikalar 
tayYolashda kukun to‘ldirgich sifatida maydalangan ohaktosh, dolomit, mel, sement, shlak, kullar, 
tolasimon to‘ldirgich sifatida esa asbest, mineral paxta, shisha tolasi va sh.k. ishlatiladi.
Kukun to‘ldirgichlar mastikaning qattiqligini, issiqqa bardoshliligini, tolasimon to‘ldirgichlar esa 
egilishdagi mustahkamligini oshiradi. Bundan tashqari bitum va qatron bog‘lovchilari tejaladi.
Mastikalar quyidagicha turlanadi: bog‘lovchining turiga ko‘ra bitumli, bitum-rezinali, bitum-
polimerli; ishlatilish usuliga nisbatan issiq, sovuq; ishlatilish sohasiga ko‘ra elimlovchi, tombop 
izolyasiyalovchi, asfaltli gidroizolyasiyalovchi va antikorrozion.

---

- 65 - 
Issiq mastikalar bitum asosida 160
0
S haroratda, qatron asosida 130
0
S haroratda tayyorlanadi. 
Sovuq mastikalar organik erituvchilar qo‘shilib tayyorlanadi va muhit harorati 5
0
S kam bo‘lmagan 
holda isitilmasdan, harorat 5
0
S kam bo‘lganda 60-70
0
S isitilgan holatda ishlatiladi.
Elimlovchi mastikalar ko‘p qatlamli tom qoplamalari va qurilish konstruksiyalarni 
gidroizolyasiyalashda o‘rama materiallarni elimlashda ishlatiladi. Bitum bog‘lovchisi asosida 
tayyorlangan o‘rama materiallar (ruberoid, pergamin va sh.k.) bitumli mastikalar bilan, qatronli 
o‘rama materiallar (tol, tol-charm va sh.k.) esa qatronli mastikalar bilan elimlanadi.
Elimlovchi mastikalar issiqqa bardoshliligi bo‘yicha tanlanadi.
Ularning markalari 24.1-jadvalda berilgan.
24.1-jadval
Yelimlovchi mastikalar 
Mastika 
turi 
Komponentlar 
Marka 
Issiqqa 
bardoshlilik, 
0
S 
Diametr sterjeni 
egilishi, mm 
Bitumli 
Neft
bitumi 
Kukun to‘ldirgich 
antiseptik 
MBK-G-65 
MBK-G-75 
MBK-G-85 
MBK-G-90 
65 
75 
85 
90 
15 
20 
30 
35 
Qatronli 
Toshko‘mir qatroni, 
kukun to‘ldirgich 
MDK-G-50 
MDK-G-60 
MDK-G-70 
50 
60 
70 
25 
30 
40 
Tombop 
gidroizolyasiya 
mastikalari 
tomlarni, 
qurilish 
konstruksiyalarni 
gidroizolyasiyalashda va elimlovchi material sifatida ishlatiladi. Ular gudrokam va rezina-bitumli 
bog‘lovchilar asosida tayyorlanadi, yuqori elastiklikka, egiluvchanlikka, sovuqqa chidamlilikka ega 
bo‘ladi.
Gudrokam toshko‘mir moylari va neft gudronining birgalikda oksidlanishi mahsulotidir.
Asfaltli gidroizolyasiya mastikalari quyma va suvoq usulida gidroizolyasiyalashda, plita va boshqa 
donali buyumlar tayyorlashda bog‘lovchi sifatida ishlatiladi.